Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
AgataRoćko
siękarmi,przejmująwięcsposóbmyślenia,sądzeniaiprowadzenia
sięFrancuzów8.
PodróżeInflantczykał,s.154–155
OświeconychmagnatówpokoniecXVIIIwiekuszczególniefascynowały
wyprawyśladamiantykuorazstarożytnychlektur,poznanychzwyklepod-
czaszakonnejiświeckiejedukacji9.Powodówdopodróżowaniabyłojed-
nakwiele.WedługSchulza,celowaławtymzwłaszczaszlachtaimagnateria
Rzeczypospolitej:
Przebywaniezagranicąjesttuwśródbogatychpolskichrodzinbar-
dzozwyczajnym,żadennaródtyleczasunapodróżachnietrawi,co
Polacy.Oddalenieodcywilizowanychkrajów,niemożnośćwidzenia
usiebietychrzeczy,októrychwksiążkachiopisachwyczytują,żądza
nowościioświeceniasię,potrzebawypełnieniapolitycznychswychza-
sadpostrzeżeniaminadustawąinnychnarodówczynionymi,również
koniecznośćzasięgnięciawiadomościoulepszeniachwgospodarstwie,
przemyśle,handlutychpaństw,któresąszkołądlainnych,awPolsce
zastosowanebyćmogą,żądzawidzeniadziełsztukiiwytworniejszego
życiamusząPolakówskłaniaćdopodróży.Sątonajgłówniejszepowo-
dy,aleprócztegowielujeprzedsiębierzezpróżniactwairodzącego
sięzeńniepokojuducha,dlamody,chęciwyrównaniazadrugim,ze
względówpolitycznych,niezadowoleniazestanurzeczywojczyź-
nie,dlauniknięciaprześladowańpartiiprzeciwnej,dlapoprawienia
zdrowialubwreszciezpobudekjeszczemniejwytłumaczonychniż
poprzedzające.
PodróżeInflantczykał,s.153
Pamiętnikarzwskazywałrównież,żePolacysąnarodem,którypodróżuje
bardzokosztowniezracjiswojejrozrzutności,lekkomyślnościorazprzyzwy-
czajeniadoprzepychuistarańopodkreśleniesplendoruswegorodu.Opisując
naszychrodzimychpodróżników,stwierdził,że
8Por.WstronęFrancji...ZproblemówliteraturyikulturypolskiegoOświecenia.Red.
E.Z.Wichrowska.Warszawa2007,s.113–188.Natentematzob.rozprawy:Teresy
Kostkiewiczowej:EmigrancifrancuscywPolscewostatnichlatachXVIIIwieku,s.113–120;
IzabelliZatorskiej:FrancuskaedukacjapostępowawoczachPolakówzdrugiejpołowyXVIIIwieku,
s.128–140;AgatyRoćko:KontuszifrakjakosymbolepostawosiemnastowiecznychSarmatów.Zarys
problematyki,s.156–171;BernadetyMariiPuchalskiej-Dąbrowskiej:Dwórfrancuskiwwybra-
nychpolskichrelacjachpamiętnikarskichzXVIIIw.,s.172–188.
9Por.A.Roćko:Podróżeoświeconychśladamiantyku.W:Antykoświeconych.Studiairozpra-
wyomiejscustarożytnościwkulturzepolskiejXVIIIwieku.Red.T.Chachulski.Warszawa2012,
s.212–251.
