Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MarekParyż
wieściWciemnośćiLesterBallardwDziecięciubożymzabijają
nbezmyślnie”,byprzywołaćjednozwielusłówkluczyzKrwa-
wegopołudnika8.Zjednejstronytekstykażąsiędomyślać,że
zbrodniemajązwiązekzfaktem,żemiejsceukształtowałospraw-
ców,zdrugiejwzbudzająwątpliwości,czywinnibestialskich
zbrodni,osobnicyocharakterachkompletnienieprzeniknionych,
wogóleprzynależądoludzkiego,czylispołecznego,porządku.
ToteżWciemnośćiDziecięboże(Strażniksadujestowielemniej
drastyczny)jawiąsięjakonchore”fantazjeprzybranewprzera-
żającysztafażrealnościalbonaodwrót.Wporównaniuznimi
Suttree’egonależyuznaćzarzeczzewszechmiarosobną,wpro-
wadzającąwątkiegzystencjalistyczneinigdzieindziejuCormaca
nieobecnenapodobnąskalęopisyuwikłańspołecznych.
Wswojejtwórczościzlat80.i90.McCarthyzasadniczo
przewartościowujeinnąamerykańskątradycjęliteracką,za-
korzenionąwgatunkuwesternu9,którydoczekałsięwdrugiej
połowieXXwiekuwieluważnychwersjirewizjonistycznych.
Wepocepolitycznegosceptycyzmuipostmodernistycznychpo-
szukiwańartystycznychtradycyjnawesternowawizjaAmeryki,
ufundowananaimperialnychfantazjachisentymentach,musiała
staćsięprzedmiotemkrytycznychreinterpretacji10.Otrawesta-
cjewesternupokusilisięE.L.DoctorowwWitajciewCiężkich
Czasach(1960),RichardBrautiganwPotworzeprofesoraHaw-
kline’a(1974),WilliamBurroughswThePlaceofDeadRoads
(1983),IshmaelReedwYellowBackRadioBrokeDown(1969).
Wydajesięjednak,żeichnapołyzabawowepatentyfabularne
niesprzyjałypogłębionejrefleksjihistorycznej.Rewizjahistorii
bardziejprzekonującowypadławksiążkachnapisanychnamodłę
realistyczną:MałymWielkimCzłowiekuThomasaBergera(1964)
8Wewstępnymopisiedzieciaka,bohateratejpowieści,czytamy:nNie
potraficzytaćanipisaćijużkiełkujewnimpociągdobezmyślnejprzemocy”;
CormacMcCarthy,Krwawypołudnikalbowieczornałunanazachodzie,przeł.
RobertSudół(Kraków:WydawnictwoLiterackie,2010),s.9.
9Por.BarcleyOwens,CormacMcCarthy’sWesternNovels(Tucson:The
UniversityofArizonaPress,2000).
10Por.AmerykańskiwesternliterackiwXXwieku.Międzyhistorią,fan-
tazjąaideologią,red.AgataPreis-Smith,MarekParyż(Warszawa:CzułyBar-
barzyńca,2013).