Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5)literęBzarezerwowanodlaAsx,zaś
bardziejłamliwych,łatwiejulegających
Z—dlaGlx;tedwatrójliterowesymbole
hemolizieiwskutektegokrócejżyjących,
iichjednoliteroweodpowiednikiwpro-
okazałasię„chora”cząsteczkahemoglobi-
wadzasięwtedy,kiedyjeszczenieusta-
ny.WodróżnieniuodnormalnejHbA
lono,czywdanejpozycjiwystępuje
uosobnikadorosłego,zostałaonaoznako-
aminokwaskwaśnyczyteżjegoamid;
wanasymbolemHbSjakohemoglobina
6)innewzględy:np.lizynauzyskałasym-
sierpowata.NieutlenowanaHbScechuje
bolK(literaKjestwalfabeciebliskoL).
sięnienormalniemałąrozpuszczalnością,
niemal2,5-krotniemniejsząodrozpuszczal-
S
TRUKTURAPIERWSZORZĘDOWABIAŁKAAANEMIA
nościnieutlenowanejHbA,takżewstężo-
SIERPOWATA
.Znaczenieprawidłowejsek-
nymroztworzeHbSpojawiasięwłóknisty
wencjiaminokwasowejjestbardzoważne
osad,copowodujedeformacjękrwinek
izmianywniejpowstającewwyniku
czerwonychprowadzącądoformsierpo-
mutacjiniemogąbyćłatwotolerowane.
watych.Wroku1949Paulingiwsp.[14]
„Błędy”wtekściebiałkowymsąniedo-
wykazali,żeHbSutlenowana(pI=7,09)
puszczalne,jakożestanowiąpoważne
inieutlenowana(pI=6,91)mająnieco
niebezpieczeństwodlaorganizmu.Do-
wyższepunktyizoelektryczne
2
niżHbA
wodemmożebyćtzw.hemoglobinasier-
utlenowana(pI=6,87)inieutlenowana
powata—najwcześniejinajlepiejzba-
(pI=6,68),konkretnie:o0,22(HbSutleno-
danyprzypadek,wktórymzmianatylko
wana)i0,23(HbSnieutlenowana).Wroz-
jednego
aminokwasu
w
łańcuchach
tworzehemoglobinyzmianawartościpH
…574-aminokwasowejcząsteczkihemo-
o1jednostkęwiążesięzezmianąokoło13
globinyokazujesiękatastrofalnawskut-
ładunkówwkażdejcząsteczcebiałka.
kach,powodującpoważnądziedziczną
Różnicywwartościachpunktuizoelektry-
anemię,tj.anemiękrwineksierpowatych.
cznegowynoszącej0,23odpowiadaobec-
Jużw1910r.lekarzJamesHerrickzChicago
nośćdwóchdoczterechładunkówdodat-
[P75,s.104–106]opisałprzypadekciężkiejanemii,
nichwięcejwcząsteczceHbSwporówna-
któracechowałasięobecnościąbardzonieregular-
niuzHbA,przyczymdotyczyonałańcu-
nych,wydłużonychicienkichczerwonychkrwinek
chówpolipeptydowych,aniehemu[P75,
okształciesierpowatym,czemutowarzyszyłom.in.
silneosłabienie,bóleizawrotygłowy,kołatanie
sercaorazduszność,azawartośćhemoglobiny
s.108–109].KilkalatpóźniejIngram[8]
zapomocąopracowanejprzezsiebienowej
(8g/100ml)orazliczbaerytrocytów(2,6mln/mm
3
)
technikinazwanej„mapowaniem”lub
wekrwistanowiłypołowęwartościprawidłowych.
„metodąodciskupalca”(ang.fingerprin-
WkrótcepopublikacjiHerrickaokazałosię,że
ting)porównałmapypeptydoweHbS
opisanaprzezniegojednostkachorobowa,nazwana
anemiąsierpowatą,niejestschorzeniemrzadkim,
iHbAiwykazał,żeróżniłysięonetylko
prowadzącwprzeszłościnaogółdośmierci,często
jednymośmiopeptydem,aokreśleniejego
jeszczeprzedukończeniemtrzydziestulat.Dziedzi-
sekwencjiudowodniło,żewłańcuchach
cznaanemiasierpowatarozpowszechnionajestwró-
…hemoglobinysierpowatejwpoz.6za-
żnychkrajachnakuliziemskiej,zwłaszczawAfryce,
gdziejednązpodstawowychprzyczynśmiertelności
jestmalaria.Okazujesię,żezmienionehemoglobiny
miastsilniepolarnegokwasuglutamino-
wegowystępujehydrofobowaresztawa-
powodująwzrostodpornościprzeciwkomalarii,
liny.Itylkotakiejednopodstawienie
ponieważplazmodiumkomaranierozmnażasię
okazałosiędostateczne,abyzmniejszyć
wkrwinkachczerwonychosobnikówzanemią
sierpowatą[P85,s.107]
.
2
Punktizoelektrycznyjesttotakiestężeniejonów
Minęłoprawiepółwiekuzanimwyjaś-
wodorowych(wartośćpH),przyktórymwypadkowy
nionomolekularnepodłożetejchoroby.
ładunekcząsteczkirównyjestzeru.Punktizojonowy
Przyczynąkomóreksierpowatych,znacz-
—wartośćpH,przyktórejilościzjonizowanychgrup
niedelikatniejszychodprawidłowych,
(dodatnichiujemnych)sąsobierówne.
36
