Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cywilizacje–cechyistruktura
19
chytypowedlakulturywłoskiejidlategosąodmiennenaprzykładodwsi
niemieckich.Społecznościeuropejskieposiadającechyodróżniającejeod
społecznościhinduskichczychińskich,aleEuropejczycy,Hindusi,Chiń-
czycynienależąjużdojakiejśwspólnotykulturowejwyższegoszczebla
[por.Huntington1993b,s.24].Możnastwierdzićwięc,że:
Cywilizacjajest[…]najwyższymkulturowymstopniemugrupowanialudzi
inajszersząpłaszczyznąkulturowejtożsamości,ponadktórąjestjużtyl-
koto,coodróżniaczłowiekaodinnychgatunków.Określanajestzarówno
przezobiektywnewspólneelementy,jakjęzyk,historia,religia,obyczaje,in-
stytucjespołeczne,jakisubiektywnąsamoidentyfikacjęludzi[ZC,s.51]15.
Cywilizacjastanowinajwiększągrupę,wktórejczujemysięfljakwdomu”
wodróżnieniuodwszystkichinnychgrup,określanychjakofloni”.Wza-
leżnościodwielkościiznaczeniawświeciewyróżnianocywilizacjegłów-
neiperyferyjne(Bagby)albogłówneizatrzymanewrozwojulubporonio-
ne(Toynbee).
4.
Cywilizacjeewoluująisąśmiertelne,alesątakżedługowieczne.Wszystkie
głównedwudziestowiecznecywilizacjeistniejąodtysiącalatalbo–jakla-
tynoamerykańska–sąbezpośrednimwytworeminnychdługowiecznych
cywilizacji.Poszczególneteorieróżniąsięcodoopisuewolucjicywiliza-
cji,jednaksąpodobnepodtymwzględem,żewyróżniajączaskonfliktów
izamieszania,państwauniwersalnegoorazschyłkuidezintegracji.
5.
Cywilizacjesąorganizacjamikulturowymi,aniepolitycznymi.Struktury
polityczneposzczególnychcywilizacjiróżniąsięmiędzysobą,awramach
jednejcywilizacjimogąwystępowaćróżnestruktury,któredodatkowo
zmieniająsięwczasie.Jednostkamipolitycznymiwystępującymiwobrę-
biecywilizacjimogąbyćmiasta-państwa,imperia,federacje,państwana-
rodoweiwielonarodoweoróżnychformachrządów.Nacywilizacjęmoże
składaćsięrównieżpojedynczajednostkapolityczna,jakwprzypadkuJa-
ponii[ZC,s.47-53].
Uczenisąnaogółzgodniwkwestiiustaleniagłównychcywilizacjiistnie-
jącychnaprzestrzenidziejówiwspółcześnie,choćmająodmiennepoglądy
naichcałkowitąliczbę.NaprzykładMatthewMelkouznaje,żespośróddwu-
nastugłównychcywilizacji,codoktórychistnieniaistniejeflrozsądnazgoda”,
15
WtensamsposóbHuntingtonokreślaelementycywilizacjiwartykuleTeClashofCivi-
lizations?[por.Huntington1993b,s.24].
