Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Część1.Naukispołeczneisocjologia
WedługWładysławaMarkiewicza[1991:15]nsocjologiainteresujesię
przedewszystkimprocesamizachodzącymiwzbiorowościachludzkich,
apojedynczymczłowiekiemotyle,oilejestonwswoimpostępowaniuiwła-
ściwościachzdeterminowanyprzynależnościądotychzbiorowości”
.Tadeusz
Szczurkiewicznatomiastsformułowałtonastępująco:nZadaniem[...]socjologii
jakonaukijestbadaniewspółżyciaspołecznego”[Szczurkiewicz1969:328].
Obydwiedefinicjetypufunkcjonalistycznegowskazująnaempirycznycharak-
ternaukspołecznych,asocjologiiwszczególności.
JakproponujeHenriMendrasnprzezsocjologiębędziemyrozumieliza-
razemsocjologię,psychologięspołecznąietnologię”
,gdyżnniemazasadni-
czejróżnicypomiędzyproblematykąimetodologiąowychtrzechdyscyplin”
[Mendras1997:5].NatomiastzdaniemF
.Capry,nnaukispołecznezajmują
sięspołecznymiikulturowymiaspektamizachowańludzkich.Zaliczamydo
nichekonomię,naukipolityczne,socjologię,antropologięspołecznąoraz-
jakchcewieluhistoryków-historię”[Capra1987:256].Uzupełnijmy,żedo
naukspołecznychzaliczamy:antropologiękulturowąispołeczną,ekonomię,
etnografięietnologię,filozofięspołeczną,historię,psychologięspołeczną
inaukipolityczne.
Wielkiwkładwrozwójsocjologiiwnieślipolscyprzedstawicieletejdyscy-
pliny.FlorianZnanieckiiBronisławMalinowski(właściwieantropologspołecz-
ny)zaliczanisądoklasykówsocjologiiświatowej1.WysokąpozycjęPolskiwtej
dziedziniewśrodowiskumiędzynarodowympotwierdziłyfunkcjePolaków
wzarządzieMiędzynarodowegoTowarzystwaSocjologicznego.Byłotom.in.
dwóchprzewodniczącychInternationalSociologicalAssociation(ISA):Jan
Szczepański(lata1970-1974)iPiotrSztompka(2006-2010),orazStanisław
Ossowski-wiceprzewodniczącyISA(1959-1962).
Odchwilipowstaniasocjologiabyłaprzezdługiczaswpewnymsensiedys-
kryminowanaprzezelity.Wpoczątkowymokresiedyscyplinatarozwijałasię
główniepozaośrodkamiakademickimi.Władzekrajówkapitalistycznychnie-
chętnebyływówczaslewicowymczęstokoncepcjomspołecznym,popularnym
wkręgachsocjologów.ZdrugiejstronywZwiązkuRadzieckimsocjologiaza-
istniałanauniwersytetachdopierodziękinpieriestrojce”
.Wcześniejsocjologia,
zwyłączeniemkoncepcjiKarolaMarksa,uważanabyłaogólnie-jakonauka
-zaniebezpiecznądlakomunistycznegopaństwa.Pierwszywydziałsocjologii
powstałwStanachZjednoczonychnauniwersyteciewChicagow1892r.,ana-
stępne-nauniwersytetachwkrajacheuropejskich.
Opróczsocjologiiogólnej,istniejąlicznesocjologicznesubdyscypliny.Wy-
różniasięróżneskaleogólnościkoncepcji(twierdzeń,hipotez)socjologicz-
nych.Zbiórproblemówrozważanychwperspektywiemakrospołecznejnależy
dosocjologiiogólnej,którazajmujesię-jakokreślatoZbigniewKrawczyk-
nformułowaniempodstawowychpojęć,charakterystycznychdlazajmującejnas
1
Obydwajwnieśliznaczącywkładwrozwójmetodologiibadańjakościowych;Mali-
nowski-przezwprowadzeniedonaukspołecznychmetodyobserwacjiuczestni-
czącej,zaśZnaniecki-przezwprowadzeniemetodologicznejnormywspółczynnika
humanistycznego.
