Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwójruchuemancypacyjnego,pogłębieniuuległaświadomośćfeministycz-
na,aobecnościpiszącychkobietniesposóbbyłozignorować.Ichtwórczość
prozatorska-bonaniejsięskupię-tematycznieobejmowaławszystkiewy-
mienionekwestie,awykorzystywanychprzeznieliterackichformiformułnie
dasięrozpatrywaćwyłączniezzastosowaniemstandardowychklasyfikacji
historyczno-literackich.Nieoznaczatooczywiście,żetwórczośćtaznajdowała
siępozaHgranicamipoetologicznymi”,niesąonejednaknajistotniejszewjej
odbiorzeiniekonieczniewpełnijądefiniują.Tekstyliterackiemodernistycz-
nychautoreknależybowiemumieścićwszerszymspektrumzjawiskitrakto-
waćjakodyskursliteracko-kulturowy.
Obecnośćaktywnychtwórczokobiet,zktórychwiększośćdoczasów
współczesnychzajmujemocnąpozycjęwkanonieliterackim,aichdorobek
jestuznawanyzaważnywrozwojuczeskiejtradycjiliterackiej,stajesięwyra-
zistajużoddrugiejpołowyXIXwieku,kiedytopookresieodrodzenialiteratu-
raczeskaugruntowujeswojątożsamośćwwymiarzeartystycznyminarodo-
wym.GłównąpostaciąwtymgroniepozostajeoczywiścieBoženaNěmcová,
którejtwórczośćnieustanniezajmujeuwagębadaczy,bezwzględunapłećczy
preferowanemetodologie.BliskoniejsytuująsięEliśkaKrásnohorská,Karolina
SvětláiTerézaNováková.Niecozmarginalizowaną,alerównieżznanąpisar-
kąpozostajesiostraNovákovej,SofiePodlipská.Wokresiemodernizmugro-
nopiszącychkobietpowiększasię,ichaktywnośćtwórcza,jakzauważaHana
Voisine-Jechova,przejawiasięnaróżnychpolachiobejmujeróżnegatunki,od
dziennikarstwaikrytykiliterackiej,poutworyprozatorskie
4
.
Takoto,począwszyodlatdziewięćdziesiątychXIXwieku,askończywszy
nadrugimdziesięcioleciuwiekuXX,nascenieliterackiejCzechobecnebyły
prozaiczki,poetki,dramatopisarki,krytyczki,publicystki.Naprzełomiewie-
kówpisałyipublikowałyjeszczeautorkistarszegopokolenia,międzyinnymi
EliśkaKrásnohorská(1847-1926;właśc.AlžbětaPechová)iTerézaNováková
(1853-1912).Publikujerównieżurodzonaw1852rokuAnnaLauermannová,
używającapseudonimuFelixTéver.Wczołówceliterackiejpojawiająsięjednak
przedstawicielkiniecomłodszychgeneracji:GabrielaPreissová(1862-1946),
BoženaViková-Kunětická(1862-1934),RůženaJesenská(1863-1940),publiku-
jącapodpseudonimemJiříSumínAmalieVrbová(1863-1936)orazRůžena
Svobodová(1868-1920).NapoczątkuXXwiekukarieręliterackąrozpoczynają
BoženaBeneśová(1873-1936),AnnaMarieTilschová(1873-1957),MarieMa-
jerová(1882-1967).Swoichsiłwdziedzinieliteraturypróbująponadtoobec-
niecałkiemzapomniane:HelenaMalířová(1877-1940),znanagłówniejako
dziennikarkaitłumaczkaOlgaFastrová(1876-1965),jednazpierwszychab-
solwentekidoktorantekWydziałuFilologicznegoUniwersytetuKarolaZdenka
Haśková(1878-1946),orazsławnaczeskaaktorkaprzełomuminionychwie-
kówHanaKvapilová(1860-1907).
4
H.Voisine-Jechova,Hledón{identity(motivodpovědnosti,vinyapokón{vd{lechR.Svobodové,
B.BeneśovéaA.M.Tilschové),HLiterárníarchiv“2003-2004,sv.35/36,s.155-156.
8
