Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RenataTomaszewska
CZŁOWIEKIPRACA
mościponowoczesnejstajemysięświadkamizmierzchuosobistychautode-
fnicji,rozumu,autorytetu,zaangażowania,zaufania,poczuciaautentyczno-
ści,szczerości,wiarywprzywództwo,głębięuczućipostęp.Zamiasttego
pojawiasięotwartatablica,naktórejludziemogązapisywać,wymazywać
iodnowaopisaćswojetożsamości,takjaknatopozwalaidotegoskłania
wciążzmieniającasię,rozszerzającainiespójnasiećrelacjiizwiązków”
16
.
Wopublikowanychjużw1966r.flSłowachirzeczach”MichelFoucaultapo-
kaliptycznieogłosił:,,Jednojestpewne:człowiekniejestnajstarszymaninaj-
trwalszymproblemem,przedjakimstanęłaludzkawiedza.[ł]Człowiekjest
wynalazkiem,któregohistoria[ł]jestkrótka.Akoniec,byćmoże,bliski.
[ł]Gdybyówukładznikłtaksamo,jaksiępojawił,gdywskutekjakiegoś
wydarzenia,któregomożemyconajwyżejprzeczuwaćmożliwość[ł]układ
tenuległzachwianiu[ł]-wówczasmożemyzałożyć,żeczłowiekzniknie,
niczymobliczezpiaskunabrzegumorza”
17
.
Stanowiskoczołowychpostmodernistówstanowiwyraznietylkoreflek-
sjinadczłowieczeństwem,aleimetodęjegounicestwiania.Przyjmujeono,
żenakarciezgonuwspółczesnegoczłowiekapojawićbysięmogładiagnoza:
flśmierćwskutekuduszeniaprzezsiłyspołeczne”
18
.Wponowoczesnejrze-
czywistościbowiem:flŚwiatnieposiadajużcentrum,którebyscalałoinność
iwielość,arzeczywistośćrozumianajestjakonieredukowalnieinieodwołal-
niepluralistycznazłożonazwielusuwerennychcząstekpozbawianychjakie-
gokolwiekpierwotnegoczyobecnegoporządku”
19
.Analizującdoświadczaną
przezjednostkękulturęponowoczesności:fl[ł]jawisięonawpostaciwciąż
rosnącej[ł]wielościchaotycznych,niczymnieograniczonychinterpretacji,
znaczeń,dyskursów,narracji,rozumieńetc.Dominującyparadygmatrela-
tywizmu,pluralizmuieklektyzmu-fetyszyzmaktualnejformyspołecznej,
jakpowiedziałbyCassire:-[ł]skrajnawzględnośćpraw,samopodobień-
stwoskalorazpłynnośćambiwalencjiznosiwszelkąnormęioczywistość”
20
.
16
K.Gergen,Nasyconajaźń:dylematytożsamościwżyciuwspółczesnym,Wyd.Nauk.PWN,
Warszawa2009,przeł.M.Marody,s.263-264.
17
M.Foucault,Słowairzeczy.Archeologianaukhumanistycznych,tłum.T.Komendant,
A.Tatarkiewicz,Wyd.słowo/obraz/terytoria,Gdańsk2005,s.347.
18
M.S.Archer,Człowieczeństwo.Problemsprawstwa,przeł.A.Dziuban,ZakładWydaw-
niczyNOMOS,Kraków2013s.22.
19
G.E.Kwiatkowska,Człowiek…,s.394.
20
M.Urbaniak,Hermeneutykaakierunkimyśliwspółczesnej,Universitas,Kraków2014,
s.230za:G.E.Kwiatkowska,Człowiekł,s.395-396.
