Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RenataTomaszewska
CZŁOWIEKIPRACA
czeństwa.Osłabieniuulegarównieżobrazczłowiekajakonormatywnegocelu
wszelkiegodziałaniawychowawczo-edukacyjnego.Dotychczasjednostka
niemogłaukazaćswojejradykalnejjednostkowościwswojejnieredukowal-
nościdożadnegopojęcia-byłabowiemujmowanawnormatywnąkategorię
człowieczeństwa.Podstawowezasadyuspołecznienia,wychowaniaieduka-
cjistałysięnatomiastwponowoczesnościgrąznakówisensównastawio-
nychnasamorealizacjęiautokreacjęindywidualną.Jednostkijużniestarają
siędostosowaćwzoruswojejegzystencjidoheterogenicznegoobrazu/ideału
człowieka,leczwsposóbsamowolnystarająsięedukowaćkusamorealizacji
iautokreacji.Głębokarekonfguracjaantropologicznychzałożeńpedagogicz-
nychskutkujezakwestionowaniemzasadnościdotychczasowychsposobów
myśleniaorozwojujednostkiwkategoriachadaptacjiiemancypacji.Wycho-
wanieadaptacyjne,jakiemancypacyjnetracąwponowoczesnościswojąf-
lozofcznąlegitymizację
23
.Choćobiełączypytanie:Jakiegoczłowiekachcemy
wychować?,tożadnaztychparadygmatycznychopcjiniepyta:Czyidlaczego
wogólewychowywać?
24
.Doczegodostosowaćczłowieka?iOdczegogowyzwolić?
WrazzponowoczesnościąiogłoszonąprzezpostmodernizmIśmierciączło-
wieka’
,pedagogikatraciswójkulturowougruntowanytelos,wyidealizowany
obrazczłowieka,którydotychczasusprawiedliwiałwładzęwszelkichinsty-
tucjiwychowawczych
25
.
Ponowoczesneprzesłankiantyhumanistyczneirelatywistycznestano-
wiązagrożeniedlalegitymizacjispołecznychstrukturwychowawczychipo-
wodująbezradnośćcodojasnościcelówwychowawczo-edukacyjnych.Do-
datkowoponowoczesnośćrealizujesięwposthumanistycznejrekonfguracji
rzeczywistościspołeczno-kulturowej,wktórejedukacjazmierzadopojedna-
nialudzizbytamiInieludzkimi’
.Pedagogikanapoziomiefundamentalnym
musizatemokreślićsięnanowo.Wtejperspektywiemyślenia,jakpodkreśla
M.Lipowicz,jesteśmyzmuszeniprzyjrzećsięrzeczywistościegzystencjal-
nejwspółczesnejjednostkiispróbowaćodkryćpedagogiczneimplikacjepo-
nowoczesności.Zdaniemtegoautoranajbardziejprawdopodobnyirzetelny
sposóbuzasadnieniazarównoteraźniejszej,jakiewentualnejprzyszłejpeda-
23
Tamże,s.34-44,48.
24
Zob.R.Kwaśnica,Dwieracjonalności.Odflozofisensukupedagogiceogólnej,Wyd.Dol-
nośląskiejSzkołyWyższejEdukacjiTWP
,Wrocław2007,s.141-142za:M.Lipowicz,Po-
nowoczesnośćł,s.39.
25
Zob.Z.Melosik,Kultura,akademiaiedukacja–modernistyczno/postmodernistyczneinter-
pretacje,flPrzeglądPedagogiczny”2011,nr1,s.66-67za:M.Lipowicz,Ponowoczesnośćł,
s.39.
