Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewolucjaitendencyjnymózg
31
mogąnaswpędzićwtarapatywdzisiejszymzłożonym,wielokulturowymświecie.
Zmieniłysięzasadygry,alenaszeewolucyjnepredyspozycjepozostałytakiesame
15
.
Ponieważzawszepotrzebowaliśmyinnychludzi,żebyprzeżyć,wtrakcie
ewolucjistaliśmysięskrajniezorientowaninagrupęispołeczni-dobrzygracze
drużynowi,jakpszczoły,aleteżnieźliwrywalizacji,jakszympansy.Zostaliśmy
zaprogramowani,bytworzyćwięzi,współpracować,podporządkowywaćsięiżyć
wharmoniizinnymiczłonkaminaszejgrupy,aleteżbyznimikonkurować
ozasobyistatus.Zostaliśmywyposażeniwuprzedzeniaiagresję,bybyćnieufni
iwrodzywobecoutsiderówitych,którychpostrzegamyjakozagrożenie.Nasze
mózgiwykształciłyszybkieprocesyumysłoweostrzegającenasprzedniebezpie-
czeństwem(abyśmybyliwstanieniezwłocznieocenić,ktowróg,aktoprzyjaciel)
iprzygotowującenasdowalkilubucieczkiprzedpostrzeganymiprzeciwnikami.
Teskłonnościpomogłynamprzeżyćwczasach,wktórychwalczyliśmykamie-
niamiimaczugami,jednakzbiegiemtysiącleciludzkaskłonnośćdopostrzegania
światawkategoriachplemiennych,my-i-oni,stałasięfundamentemkonfliktów,
podziałówpolitycznych,nienawiściiwojen16.
Zniekształceniawbudowanewnaszemózgi
Jakwidzisz,wielenaszychumysłowychdziwactwifelerówtoniesąpoprostu
głupieczylosowebłędyaniwadykonstrukcyjnenaszychmózgów.Konstrukcja
ludzkiegomózgumiałanamzapewnićefektywnefunkcjonowanie,jednakpo
drodzepojawiłosiętrochęudziwnieńizniekształceń.Dośćcharakterystyczny
jesttubłądślepejplamki(blindspotbias),przekonanie,żejesteśmybardziej
obiektywniimniejpodatninazniekształcenianiżwiększośćinnychludzi.Stron-
niczowierzymy,żejesteśmybezstronni!Taślepaplamkawynikazfaktu,żewiele
naszychprzekonańdziałaimplicite,wukryciuprzedświadomością.Gdypatrzymy
nawłasnezachowania,znamyichkontekstijesteśmywstaniejeusprawiedliwiać.
Wkońcuprzecieżwiemy,coczujemy.Jeślijednakobserwujemycudzezachowa-
nia,niewidzimypełnegokontekstu.Dlategotakłatwodostrzegamyhipokryzję
uinnych,będącślepyminawłasną.Tensampolityk,energiczniepotępiający
innegozaromans,możesambyćwtakowyuwikłany,wswoimbiurze.Naszbłąd
ślepejplamkipozwalazłatwościąuciecodświadomościwłasnejhipokryzji(nOn
jestniemoralnymłotrem,mójromansjestzaśusprawiedliwiony,ostatecznieżyję
wtakimstresie”)17.
Cogorsza,ulegamynaiwnemurealizmowi,skłonnościdoprzekonania,że
naszesubiektywneinterpretacjerzeczywistościsąrzeczywistością.Mywidzimy
sprawytakimi,jakimisąnaprawdę,tociinnimajązniekształconespojrzenie
naświat.Dziękitemuprzekonaniutakłatwonamzakładać,żekażdy,ktonie
zgadzasięznaszympoglądem,błądzi,jestignorantem,egoistą-lubpopro-
stuzłymczłowiekiem.Historiapokazuje,zbytczęstoinazbyttragicznych
