Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
czeskiegofilozofa,człowiek,którychceżyćwprawdzie,niemoże
sobiepozwolićnaposzukiwaniawyłącznienanizinachegzystencji,
niemożepozwolić,abyuśpiłagospokojnaharmoniacodzienności;
musiotworzyćsięnato,coniepokojąceoraztajemnicze,czylinato,
odczegozwykleżycieodwracasię,byprzejśćodporządkudniado
tajemnicynocy.
Pracaskładasięzczterechrozdziałów.Trzykolejneomawiają
następującetematy:metafizyka,dziejeoraznaród.Rozdziałostatni
poświęconyjestbiografiiczeskiegofilozofa.
JanPatoćkakrytycznieodnosiłsiędohistoriimetafizykikla-
sycznej(odPlatonadoHusserla),uważając,żedążyłaonadotego,
copewne,obiektywne,awkońcu–absolutneiwieczne.Przeciw-
stawiałtemuSokratejskąniepewnośćiproblematyczność.Koncepcja
PatoćkiszczególnieuwidoczniłasięwinterpretacjiPlatonateorii
idei.PraskifilozofzaprezentowałSokratejskąwersjęPlatońskiej
teoriiidei,próbującscharakteryzowaćjązpozycjidoświadczenia
ludzkiejwolnościorazzperspektywydziejówludzkiejegzystencji.
DziękipomocySokratesa,Platona,Hegla,HusserlaorazHeideggera
ukonstytuowałnowąformęwiedzyoabsolutnymtranscendowaniu,
wktórymzachodziłaszczególnarelacjażyciaczłowiekadocałości,
wtymprymarneodniesieniedoniebytu.Patoćkapodkreślałmotyw
negatywnościjakoimmanentnejcechyludzkiejwolności.
PodejściePatoćkidofilozofiidziejówjestszczególne,byniepo-
wiedzieć:heretyckie.Wyjątkowośćtawynikazustalenia,czymsą
dziejeidziejowość.Możnapowiedzieć,żekoncepcjapraskiegofilo-
zofawykraczałapozaramyklasycznierozumianejfilozofiidziejów
(Herder,Hegel).Patoćkanietraktowałjejjakofilozoficznegonamy-
słunadhistorią,tymbardziejniemiałnamyśliżadnychrozważań
historiograficznych:filozofiadziejówniejestinterpretacjąsensu
tego,cosięwydarzyło.ZdaniemPatoćki,dziejeodzawszeoznaczają
dziejeczłowieka.
Kolejnymważnymtematempodjętymwrozprawie,jestza-
gadnieniedziejówEuropy.Rozważaniatebyłyściślezwiązane
zfilozofiądziejów.Europętraktowałpraskimyślicielniejakopojęcie
geograficzneanipolityczne,leczprzedewszystkimrozpatrywałją
wkategoriikonceptu,któryspoczywanaduchowychpodstawach.
Europatopojęciefilozoficzne.Napytanieoto,czymjestwEuropa,
odpowiadał,opisującirozjaśniającjejdziejeorazsiły,którenią
rządzą.WswychrozważaniachPatoćkakoncentrowałsięnajej
powstaniu(stawiająckwestietypu:jakEuropastałasięEuropą?)
oraznatym,conastąpiłopóźniej,acoczeskifilozofokreśliłmianem
epokipoeuropejskiej(dlaczegoupadłaEuropa?).Niebezznaczenia
