Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zachodnich)układajątakierelacjezMoskwą,któreprzedewszystkimgwarantująrealizacjęich
interesów.Dowodzitotego,iżwdobiezaawansowanejintegracjiiglobalizacjiegoizmpaństw
inarodówniewielestraciłnaznaczeniuwrelacjachmiędzynarodowych.Możnasięnatooburzać,
aleniesposóbtegofaktuignorować.
Zasadniczootematycemojejpracyprzesądzajejtytuł.PolskaRzeczpospolitaLudowa
toumownielata1944-1989,toPolska(ojczyznaipaństwo)mojegopokoleniaimojego
środowiska,wktórymwyrosłemiktórewywarłoznacznywpływnamójświatopoglądisystem
wartości.Byłotoprzedewszystkimśrodowiskorobotnicze,górnicze.Tamupłynęłomoje
dzieciństwoilatamłodości.Postudiachidoktoraciefunkcjonowałemgłówniewśródinteligencji:
wśrodowiskuakademickim,dziennikarskimiliterackim,zktórymitospołecznościamizwiązany
jestemdodziś,żyjącjednakżetrochęnauboczuwspółczesnychnurtów,wwiejskimsiedlisku
nieopodalŁodzi(trochęjakprzodkowiemojegoojca,wywodzącysięzdrobnejszlachtykresowej
3).
UrodziłemsięispędziłemzdecydowanączęśćmojegodotychczasowegożyciawPRL-u.
Tocośznaczy,nietylkozpunktuwidzeniastatystykiinaużytektejpracy.WPRL-uupłynęłomoje
dzieciństwoimłodośćiwiekcałkiemjużdojrzały.Natenokresprzypadamojaedukacja(szkoły
iuniwersytet)iztymokresem(aletakżezwpływemregionu,gdziemieszkałem)związanejest
mojewychowanie,znacznaczęśćmojegożyciowegoizawodowegodoświadczenia.WPRL-u
kształtowałysięmojepoglądyitożsamość.Towreszcie,mówiąckolokwialnie-kawałżycia,
któregoniesposóbzapomnieć,atymbardziejprzekreślić.Alenapewnowartopoważnie
podsumowaćiracjonalnierozliczyć.
Należysobieuzmysłowić,iżczterdzieścipięćlatPolskiLudowejtoponaddwa
międzywojennedwudziestolecia.Jużchoćbyztegopowodu,żetoprawiepółwiekunajnowszej
historii,okrestenwartjestsprawiedliwejocenyirozliczenia(wdobrymtegosłowaznaczeniu).
Niebezznaczeniapozostajefakt,iżchociażoweponadczterydekadytozasadniczotensamtyp
państwowości(choćoustrojusocjalistycznymmożemyzasadniczomówićpo1947roku),tojednak
mieliśmywtymczasiedoczynieniazdynamicznie(politycznieigospodarczo)zmieniającąsię
(mniejwięcejcodziesięćlat)rzeczywistościąspołeczną.Te4-5etapówPolskiLudowejtookresy
podwielomawzględamiznaczniesięodsiebieróżniące,wtymprzedewszystkimjakościążycia
Polaków.Stądteż,cozrozumiałe,różniesąoceniane,zarównowkontekścieocenzbiorowych,
jakiindywidualnych,wynikającychzdoświadczeńkażdegoznas.PRL-uniepowinno
siętraktować,jakbytoniektórzychcieli,jaknczarnejdziury”polskiejhistorii.Anitymbardziej,jak
tosięczęstoczynidladoraźnychcelówpolitycznych-redukowaćdosymbolupustychsklepowych
3
Rodzinamojegoojcazestronydziadka:KarolaStryjskiego,wywodzisię,jakczłonkowiepozostałychkilkuset
rodzinpieczętującychsięherbemSas-Drag,najprawdopodobniejzWołoszczyznylubMołdawii.PrzybyłanaRuś
HalickązMarmaroszuwXIIlubnajdalejXIIIwieku.
7
