Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uWagiWStĘpne
13
stronyanalizydyskursuinspirowanejsocjologiąwiedzy10.Jakdotądsłużyłaona
przedewszystkimdoprowadzeniazdystansowanejdiagnostykidebatpublicz-
nych.Stanowiłarównieżanalitycznypunktwyjściawstudiachnaddeficytami
dyskursoworozumianejkulturypolitycznejiewentualnymimożliwościamiich
przezwyciężenia.
Klasycznasocjologiawiedzymożejednakwspomócanalizędyskur-
suwinnysposób.Możepobudzaćjądostawianiasobiecelówocharakterze
socjologiczno-historycznym.Tewłaśnieprzyświecająprowadzonejwkolej-
nychrozdziałachtegostudiumrekonstrukcjicywilizowaniauprzedmiotowie-
nia.Ponadtoanalizadyskursumożeinspirowaćsięklasycznąsocjologiąwiedzy
nietylkowbadaniachnadmedialniezapośredniczonymikontrowersjami,ale
takżenadtymiproblemami,któreniestająsiętematempublicznychsporów.
Wśródnichwłaśniemieszcząsięjęzykowo-dyskursoweprzemianyplanistyki
pracyoraznastępstwacywilizowaniauprzedmiotowienia.Niektórzyprzekonu-
jąwprawdzie,żedominującywspółcześniekulturowyryskapitalizmupowstał
wwynikuotwarciezgłaszanejkrytykipodadresemelitprzedsiębiorczościlat
70.i80.XXwiekuiwzwiązkuztymwyłoniłsięzkonfliktuspołecznego
11
.Jednak
wewspółczesnejPolscejęzykplanistykipracynierazrazijejuważnychobser-
watorów,amimotoniestajesiętematemkontrowersjiiwzwiązkuztymnie
rozogniasferypublicznej.Tymczasemmógłby.Zjawiskatakiejakpoprawność
politycznaczymowanienawiścidowodzą,żefenomenydyskursowebywająte-
matamidoniosłychsporów.
10
Uwagiprogramowewsprawiełączeniaklasycznejsocjologiiwiedzyzanaliządyskursu,atakże
badawczerealizacjetegoprogramumożnaznaleźćw:M.Czyżewski,Pracapośredniczącawde-
batachpublicznych,w:M.Czyżewski,K.Franczak,M.Nowicka,J.Stachowiak(red.),Dyskurselit
symbolicznych.Próbadiagnozy,Warszawa2014,s.380-409;M.Czyżewski,Dyskursypro-ian-
tyeuropejskie.Polaryzacjai‘pracapośrednicząca’(zarysproblematykibadawczej),w:A.Horolets
(red.),Europawpolskichdyskursach,Toruń2006,s.117-135;M.Czyżewski,Debatanatemat
Jedwabnegoorazspóro„politykęhistoryczną”zpunktuwidzeniaanalizydyskursupublicznego,
w:S.Nowinowski,J.Pomorski,R.Stobiecki(red.),Pamięćipolitykahistoryczna.Doświadczenia
Polskiijejsąsiadów,Łódź2008,s.117-140;M.Czyżewski,Trzynurtysocjologiiprzemocyjakood-
mianydyskursu.Opułapkachczynieniaprzemocywytłumaczalną,„PrzeglądSocjologiczny”2003,
nr1,s.205-233.Zapotrzebowanienaściślejszyzwiązekmiędzyobiemadziedzinamizgłaszanejest
takżeprzezReineraKellera.Proponujeonorientowanieanalizydyskursunaperspektywęsocjologii
wiedzy,jednakniewjejodmianieklasycznej(Mannheimowskiej),tylkonieklasycznej(Bergerowsko-
-Luckmannowskiej).Tamożliwośćniezostaniewniniejszymopracowaniuwykorzystana.Por.R.Keller,
SociologyofKnowledgeApproachtoDiscourseAnalysis.AResearchProgrammefortheAnalysisof
SocialRelationshipsofKnowledgeandPoliticsofKnowledge,„ForumQualitativeSozialforschung/
Forum:QualitativeSocialResearch”2010,t.11,nr3.Tekstdostępnyna:http://www.qualitative-rese-
arch.net/index.php/fqs/article/view/1494(dostęp:3.03.2015).
11
L.Boltanski,È.Chiapello,Lenouvelespritducapitalisme,Paris1999.
