Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rząludzie,byprzedstawićswojepostrzeganieświata,symbolaminazywanesątylko
te,przyktórychuzgodnionozawartośćznaczeniowądanegoznakuito,coonprzed-
stawia.J.H.Turnerstwierdziłponadto,że
systemysymboliwspołeczeństwachludzkichniesągenetyczniezaprogramowane.Two-
rzymyjewswojejwyobraźni,posługujemysięnimiizmieniamywewzajemnychkon-
taktachześrodowiskiem.Niemniejsąonefunkcjonalnymodpowiednikiemkodówge-
netycznychwystępującychuowadówspołecznych,ponieważkształtująnaszedziałania
i-conajważniejsze-naszewzoryorganizacjispołecznej14.
Wśródistotnychsystemówsymboliautorwyróżnił15systemyjęzykowe,technologiczne,
wartości,przekonań,normizasobywiedzy.PodobnąopinięwyraziłarównieżA.Wierz-
bicka16.Przeprowadziłaonawielowymiarowąanalizęzależnościsymbolikulturowych,
główniewodniesieniudoichwerbalizacjiwsystemiejęzykowym.Wrezultaciewyka-
załaścisłeprzeniesieniekulturynasłowaisposóbichwypowiadania.
Mimożewliteraturzeznaleźćmożnaróżneklasyfikacjepoziomówkultury,
wktórychwymieniasięm.in.poziomkulturynarodowej,etnolodzyiantropolodzy
przestrzegają,abynietraktowaćpojęćnarodu,kultury,rasyietnicznościjakosynoni-
mów17.ZdaniemS.Fentona:
narodyigrupyetniczneniesą,naprzykład,ngrupamikulturowymi”
,dlategożegranicepew-
nychkulturpokrywająsięzgranicaminarodówlubgrupetnicznych.Kulturysązarówno
szerszeiwęższeniż,załóżmy,narody.Jesttowidocznewprzypadkukulturyireligii18.
Niemożnasięzatemspodziewać,żeosobyprzybywającezjednegokraju,np.Indii,
będąreprezentowałytęsamągrupękulturową.
Wieluautorówdopatrujesięzwiązkówpomiędzykulturąainnymiaspektamiży-
ciaczłowieka.D.Landes19,powołującsięnapraceM.Webera,przyznaje,żewodnie-
sieniudogospodarkikulturaprzesądzaprawieowszystkim,anapewnoosukcesach
iklęskachspołeczeństw.Napoparcieswojejtezypodajeprzykładym.in.Chińczyków
iHindusówczypowojennyrozkwitJaponiiiodbudowęNiemiec.M.E.Porterstwier-
dzanawet,żenapodstawiedługoletnichdoświadczeńpracywprzedsiębiorstwach
uważazaniepodważalnyfakt,żetokulturawywierawpływnaludzkiezachowania
irozwójcywilizacyjny.Wprowadziłnawetpojęciekulturyekonomicznej,czyliprze-
konań,postawiwartości,któremajązwiązekzaktywnościągospodarcząjednostek,
organizacjilubinnychinstytucji20.Wymieniłponadtopozytywneaspektyrozpo-
wszechnianiaiupowszechnianiasiękulturyekonomicznejwprocesieglobalizacji.
14J.H.Turner,Socjologia.Koncepcjeiichzastosowanie,wyd.I,WydawnictwoZyskiS-ka,Poznań2006,s.40.
15Tamże,s.42-49.
16A.Wierzbicka,Słowaklucze.Różnejęzyki–różnekultury,WydawnictwaUW
,Warszawa2007.
17Zob.A.Kłoskowska,Kulturanarodowaukorzeni,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2005.
18S.Fenton,Etniczność,WydawnictwoSic!,Warszawa2007,s.32-33.
19Zob.D.Landes,Kulturaprzesądzaprawieowszystkim,[w:]Kulturamaznaczenie.Jakwartościwpływająna
rozwójspołeczeństw,red.L.E.Harrison,S.P
.Huntington,wyd.I,WydawnictwoZyskiS-ka,Poznań2003.
20Zob.M.E.Porter,Postawy,wartościiprzekonaniaamakroekonomiadobrobytu,[w:]Kulturamaznaczenie.
Jakwartościwpływająnarozwójspołeczeństw,red.L.E.Harrison,S.P
.Huntington,wyd.I,WydawnictwoZyskiS-ka,
Poznań2003,s.59.
21