Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IwonaWęgrzyn
zdziejówrodzinyKonopnickich.KwestiazaangażowaniaKonopnickiej
ijejmężawpowstaniestycznioweprzezzdumiewającodługiczasbyła
tematemżywegosporu.Rodzinnelegendykazaływierzyć,żeJarosław
Konopnickibrałczynnyudziałwwalkach,kazaływidziećwpodróży,
jakąpodkoniec1863rokumałżonkowieodbylidoDrezna,ucieczkę
przedrepresjamizaborców.PodobniekoniecznośćsprzedażyBronowa
interpretowanonietylejakowynikniegospodarnościKonopnickiego,
ileefektkontrybucjinałożonychzaudziałwwalkach.Dużoatrakcyj-
niejszeodniewygodnejprawdyokazywałysięopowieści,wktórychto
samaHenrykaPustowójtówna(słynnaadiutantgenerałaLangiewicza)
odbijałaJarosławazwięzienia
22
,lubpogłoskiotym,żezawdzięczał
onwolnośćrosyjskiemukomendantowiwięzienia,którywzruszony
urodąbrzemiennejMariipozwoliłoddalićsięwięźniowi,ratującgo
tymsamymprzedzsyłką.Problemjednakniewtym,żeteipodobne
imlegendyprzesłaniałyprawdę.Ichsiłaoddziaływaniaspowodowała,
żenawielelatskutecznieuniemożliwionezostałosumiennezbadanie
stosunkupoetkidopowstaniastyczniowego,zbadanieowegoskompli-
kowanegosplotuentuzjazmuigoryczy,euforiiipoczuciaklęskiwobec
wydarzeńnajbliższejhistorii.PokazującKonopnicką,którazgodnie
zoczekiwaniamiczytelnikówhaftujepowstańczesztandaryianga-
żujesięwkonspirację,biografowiepowtarzalischematlosupatriotki
realizowanyprzezbiografięElizyOrzeszkowej.Konopnickazaś,jak
możnaprzypuszczać,grozypowstaniadoświadczyłazupełnieinaczej-
jejudziałemstałsięlękmatkiobezpieczeństwonowonarodzonego
dziecka,przerażeniecywila,niedokońcamogącegozrozumiećdecyzje
władzpowstańczych,awreszcieosobistydramatwzwiązkuześmier-
ciąukochanegobrata,zaktórąpoetkawprzyszłościobwinilekkomyśl-
nośćibrawuręgenerałaMierosławskiego.Odnalezienieizrozumienie
tej„niedoskonałej”,zpunktuwidzeniabiografów-legendotwórców,
opowieściorzeczywistychlosachKonopnickiejmożeniezwykleinte-
resującooświetlićjejtwórczość,możepozwolićuchwycićtecechywar-
sztatu,któreświadcząoodrębnościpisarkinatleepoki.Wprzypadku
utworównawiązującychdowydarzeńpowstaniastyczniowegoszcze-
gólnieistotnabowiemokazujesięindywidualna,wręczintymnaper-
22W.Leopold,MariaKonopnicka,s.20.
~18~
