Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MariaKonopnicka–kłopotyzbiografią
talentu,ogromnychwyrzeczeń,ciężkiejpracyiświadomości,żejeden
nieopatrznykrokgrozikatastrofą.OskaliryzykamogłasięKonopnic-
kaprzekonaćjużnapoczątkuswejartystycznejdrogi.Poprzyjętych
entuzjastyczniepoezjachpisarkazdecydowałasięprzedstawićpub-
licznościcyklFragmentydramatyczne,poświęconypostaciomwielkich
buntowników(Wesaliusza,GalileuszaiHypatii).Utwórodebranojako
jawnewystąpienieprzeciwkokościołowikatolickiemu,nasamąpoet-
kęrunęłazaśfalakrytyki,wktórejbardziejniżutworemzajmowano
sięjejprawowiernością.Awanturaskończyłasięupokarzającąsceną
wwarszawskimkościele,gdyAdamPługiMariaIlnicka(cieszącysię
powszechnieopiniądobrychkatolików)doprowadziliKonopnickądo
konfesjonału,udowadniającwtensposób,żejestonawiernącórką
kościołaizamykającustajejkrytykom
27
.Więcejnatematcodzienności
Konopnickiejwtamtychlatach,natematkolejnychplanówwydawni-
czych,rodzinnychkłopotów,wiecznychbrakówwdomowymbudżecie
dowiedziećsięmożnazdrobnychwzmianekwkorespondencjipoetki
zEliząOrzeszkową.Teiinnelistykierowanedoliterackichprzyjaciół
pozwalajądostrzecciekawą,choć,przyznaćtrzeba,okropniedlabio-
grafówuciążliwą,cechępisarki-dyskrecję.MariaSzypowskaznieuda-
wanądesperacjąpisała:
Żadnegolistu,żadnegoświstkawgorętszymtonieskierowanegodojakiegoś
mężczyzny.Nic.Czynigdynieodczuwałachęcinapisaniamiłosnegolistuinie-
prawdąbyływszystkieplotkiojejtemperamencie[...].Czylistówmiłosnych
niepisałazrozsądnejdyskrecji-bonictaknieplamikobietyjakatrament?Czy
możetylkopisaładodyskretnychadresatów?
28
.
Otóż,rzeczywiście,Konopnickabyławyjątkowodyskretna.Wtej
korespondencjiniemazwierzeń,„wylańserca”;niemaskargirzew-
27EchatychoskarżeńtowarzyszyćbędąKonopnickiejprzezcałeżycie.Nazywanabyła
nawetwieszczkąpoganizmuiniebezpiecznągorszycielkąmaluczkich-sformułowaniaBo-
lesławaSzymańskiego(„Rola”1902,nr16-18).ProblemprawowiernościKonopnickiej,
jejdośćwyraźnydystanswobecinstytucjikościołabędziepojawiałsięwwieluinnych
kontekstach.Najgłośniejwybuchniewczasiepogrzebupoetki,wktórymudziałunie
wezmąlwowscyhierarchowie.Oplotkachwokółpogrzebuirzeczywistychprzyczynach
nieobecnościduchowieństwapisałT.Budrewiczwrozprawach:Zlistówowierszachpoet-
ki,w:Konopnicka.Szkicehistorycznoliterackie,s.154;orazNadtrumnamipozytywistów...,
w:LiteraturaMłodejPolski.MiędzyXIXaXXwiekiem,red.E.Paczoska,J.Sztachelska,
Białystok1998,s.71-92.
28M.Szypowska,Konopnicka...,s.113.
~21~
