Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przekładulotnygeneza
19
teteksty,którewśródzbiorugazetulotnych,rozumianychtak,jakwpod-
rozdziale1.1.,zostałyuznanezatłumaczenia.Przezpierwszyczłonter-
minuprzekładulotnytj.przekładrozumiemyprzedewszystkimprodukt,
czylitekstwpostacitłumaczenia,któryjestkońcowymefektemprocesu
przekładu.Terminprzekładjest,jakwskazujeniezwyklebogataliteratura,
skomplikowanyibywa,wzależnościodprzyjętychkryteriów,rozmaicie
definiowany.Wymagaondodatkowychuściśleń,dlategowrócimydonie-
gowdalszejczęścipracywrozdzialeDPrzekładulotnyjakoprzedmiot
badań”.
1.3.Przekładulotnygeneza
Miejsce,jakiezajmująprzekładywrozległejrodziniepolskichgazet
ulotnych,jestniewątpliwiegodneuwagi,chociażnaokołodwatysiące
druków,jakieznamyzlat1514–172815,zaledwieniecoponadstotrzy-
dzieścitoprzekłady.Wciągudwustulatpublikowanebyłyzwiększym
lubmniejszymnatężeniem,gdyżprzekładyulotnepozostawaływścisłej
zależnościodfunkcjonowaniaprasywogóle.Okres,zktóregowwiększo-
ścipochodzą,tj.koniecwiekuXVI,wiekXVIIipoczątekwiekuXVIII,
byłwhistoriikulturyeuropejskiejwogóle,awhistoriipiśmiennictwa
wszczególności,okresemznamiennym.Przedewszystkimwyróżniasię
tupierwszezwymienionychstuleci.Dziękiburzliwemurozwojowidru-
karstwa,nastąpiływówczaszmiany,porównywalnezezmianamizwiąza-
nymizdwomadużopóźniejszymimomentamiprzełomowymiwhistorii
kultury,amianowiciezrewolucjątechnicznąwpołowieXIXwiekuire-
wolucjąkomputerowąkońcaXXwieku.Wszystkieprzyczyniłysiędo
radykalnegousprawnieniaprzepływuinformacji,awkonsekwencjitakże
dozmianwświadomościspołeczeństwiichwiedzyoświecie.
Przekładyulotne,jakwspominaliśmy,stanowiłyczęśćzbioruobejmu-
jącegopolskiegazetyulotne,atenzkoleiwpisywałsięwjeszczewięk-
szyzbióreuropejskichgazetulotnychiniebyłatoprzynależnośćczysto
formalna.SzesnastowiecznaisiedemnastowiecznaEuropamimopodzia-
łów,sprzecznychinteresówposzczególnychkrajówiwynikającychznich
konfliktówpostrzeganabyłaprzezjejmieszkańcówjakowielkawspól-
15
CBDUpouzupełnieniachzawiera2200pozycji.