Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
szystosunekkapitałudopracy(zob.[Leibenstein1971]).Zatemefektobniżenia
technicznegouzbrojeniapracymożnauważaćzasilnytylkoprzybardzomocnych
założeniach[Kelley1988].Podobniejakwprzypadkudwóchomówionychnega-
tywnychskutkówwzrostupopulacji,proponowaneprzezA.Coale’aiE.Hoovera
podejściedoprzesunięciainwestycjizobszarówbardziejproduktywnychrównież
jesttraktowaneprzezA.C.Kelleyajakozawężone[1988].Opierasięonobowiem
naujęciuakumulacjizwłączenieminwestycjiwkapitałludzki.Wzrastającapopu-
lacjagenerujewydatkinamłodych.Wznacznejmierzeoneprzeznaczonena
edukację.Biorącpoduwagę,żewykształceniepozytywniewpływanaproduk-
tywność,wydatkitenależytraktowaćjakoinwestycjezorientowanenawzrost.
Lepszystanzdrowiatakżepodwyższajakośćkapitałuludzkiego.
A.C.Kelley[1980,1988]podjąłdyskusjęnadteoriamisformułowanymiprzez
A.Coale’aiE.Hooveraw35latpoukazaniusięichdzieła.Zaprezentowałpodej-
ście,wktórymsilnieakcentowałrolękapitałuludzkiego.Uważał,żesformuło-
waneprawidłowościmożnaweryfikowaćtylkonadrodzebadańempirycznych.
Wdrugiejpołowielat80.konstruowanoekonometrycznemodelewzrostuzczyn-
nikiemludzkim.A.C.Kelleyzwracałuwagęnabrakodpowiednichdanychosytu-
acjiwkrajachrozwijającychsięprzedewszystkimwskalimikroekonomicznej.
Dyskusjęnadrelacjamimiędzywzrostempopulacjiiwzrostemproduktuper
capitarozwijałtakżeS.Kuznets7(1958,1960,1967,1973).Będącświadomym
tego,żewowychczasachbardziejzwracanouwagęnazagrożenia,jakieniesie
wzrostpopulacji,rozpatrywałpozytywneaspektytegoprocesu[Kuznets1960].
Traktującludnośćjakopopulacjęproducentów,zwróciłuwagęnato,żewrazzjej
wzrostemrosnątakżezasobypracy(ceterisparibus).Jeśliwzrosttendokonujesię
dziękiobniżeniuumieralnościlub(i)imigracjinetto,torównocześnieobniżają
sięnakładyinwestycyjnenadzieci.Abydziękirosnącymzasobompracypro-
duktpercapitamógłwzrastać,zasobytemusząbyćwyposażonewodpowiedni
kapitał.Opróczfizycznejpostaciobejmujeontakżenakładynaedukację.Takie
rozszerzoneujęciekapitałumazkoleiszczególneznaczenie,jeśliwzrostpopulacji
realizujesiędziękirosnącejliczbieurodzeń.Produktywnywkładtejdodatkowej
populacjijestzdeterminowanyjejwykształceniem,umiejętnościamiorazwypo-
sażeniemtechnicznym.Produktywnośćwprzeliczeniunapracownikabędzie
rosnąć,jeśliistniejąniewykorzystanezasobynaturalne.Zwiększonezasobypracy
pozwoląlepiejjewykorzystaćdziękispecjalizacjiipodziałowipracy.Zdaniem
S.Kuznetsanajważniejszymczynnikiemwzrostuproduktupercapitajestjed-
naksprawdzonawiedza.Zewzrostempopulacjirosnąbowiemzasobytwórców
idostarczanejprzeznichwiedzy.Zwiększasięwięcproduktpercapitaorazzwrot
znowejwiedzywprzeliczeniunagłowętwórcy.Zatemwzrostpopulacjirównież
7RozważaniaS.KuznetsakomentująwtymsamymrozdzialeR.E.QuandtorazM.Friedman.