Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Demokracjalokalna-próbakonceptualizacji
31
jącej”demokracjioddolnej(napoziomienajbliższymobywatelom,ang.grassroot
democracy
74
,fr.democratiédeproximité
75
).Nakanwiejejzałożeńtoobywatele
decydująotymcoichdotyczyichcąrozstrzygaćwodniesieniudospraw,które
uznajązaważne.Wyborcy(obywatele)–kategoriaabstrakcyjna,ustępujemiejsca
pojęciu:mieszkańcy,którzywydająsiębyćpodmiotemprzestrzennieispołecznie
bardziejskonkretyzowanym(izlokalizowanym).Problemokreśleniapodmioto-
wościjednostekznajdujeswojeodzwierciedleniewaktachnormatywnychregu-
lującychprawodouczestnictwawżyciupublicznym,którewyposażająwprawo
partycypacji:obywateli,wyborców,mieszkańców,osobyzwiązanezdanymte-
rytorium.Pojawiasięzarazemzagadnieniegradacjitejpodmiotowości:szersze
uprawnienia(dotycząceudziałuwinstytucjachwymaganychprawemtakichjak
wyboryczyreferenda)dotyczyćmogąekskluzywnieobywateli(resp.wyborców
wpisanychnalistywyborcze),fakultatywneiopiniodawczeinstrumentyrozszerza-
nesąnainnekategorieosób(nieposiadającychobywatelstwadanegokraju).Lo-
kalnesystemydążądozagwarantowaniainkluzywnegocharakteruinstrumentów
uczestnictwa
76
.
Wramachanalizykonstytutywnychatrybutówdemokracjilokalnejnależy
określićcharakterwładzylokalnej.Upodmiotowieniedecyzyjnewspólnotlokal-
nychwykreowałoistnieniewładzysamorządowej,sprawowanejprzezwyodręb-
nioneinstytucje,którymnadanyzostałstatuswładzypublicznej.Przyczymcha-
rakterwładzysamorządowejorazproblemjejpolitycznegowymiaruwydajesię
wymagaćnowegoodczytania.Wtradycyjnymujęciuprawniczymipolitologicz-
nymwładzytejodmawiasięcharakterusuwerennego.Regułydostępudoorga-
nówsamorządu,jakrównieżzasadyrządzeniaspołecznościąlokalnąsąustalane
przezpaństwoiwiążąwszystkiejednostkisamorządowe,cosprawia,żebrakuje
samodzielności/suwerenności,którapozwalałabyokreślićtęwładzęjakopolitycz-
ną.Jednakże,samorządstanowiłimożestanowićopozycjęwobecwładzycentral-
nej,formęwalkizwładząpaństwową,aistnieniewładzysamorządowejperseprzy-
czyniasiędoograniczeniazakresuwładzypaństwowej,wczymmożnadostrzecjej
politycznycharakter
77
.Tymczasem,wmyślteoriirządzeniawielopasmowegoiwie-
74
Ph.Selznick,TVAandtheGrassRoots:AStudyofPoliticsandOrganization,Berkley–Los
Angeles–London(1949)1980,s.37.
75
K.Politis,Quelledémocratiedeproximité?,HPouvoirsLocaux”,nr50,juillet2001,s.3–5.
76
I.Wallerstein,CitizensAll?CitizensSome!TheMakingofCitizen,E.P
.Thompson,Memorial
Lecture,UniversityofPittsburgh,April18,2002,http://fbc.binghamton.edu/papers.htm;L.Zan-
frini,Cittadinanze.Appartenenzaedirittinellasocietàdell’immigrazione,Roma–Bari2007;G.Zin-
cone,Dasudditiacittadini.Leviedellostatoeleviedellasocietàcivile,Bologna1992;M.Roche,
RethinkingCitizenship.Welfare,IdeologyandChangeinModernSociety,Cambridge1992.
77
A.Antoszewski,Istotawładzysamorządowej,[w:]E.Ganowicz,L.Rubisz(red.),Polityka
lokalna.Właściwości,determinanty,podmioty,Toruń2008,s.43in.
