Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZSRS–ziemiaobiecana?
Odwęgierskiejokupacjidogułagu
„Pewnegodniawyszliśmyjakgdybynigdynic,jakbyśmy
szlidopracywlesie.Wędrowaliśmyażdopierwszej
granicznejwioski,nazywałasięZavadka.Tampewien
człowiekmiałnampomócprzejśćnadrugąstronę.
Musiałosiętoodbyćnocą.Mieliśmypojechaćtaksówką
ażdogranicy,apotemwymijajączjednejstrony
węgierskichcelników,azdrugiejsowieckichstrażników,
mieliśmydostaćsięnaterenRosji.Itakotoznaleźliśmy
sięwbarzeiczekaliśmy.Nieczuliśmysięzbytpewnie.
Niemieliśmypojęciacorobić,gdybyzaczepiłnasjakiś
Węgier.Siedzieliśmyjaktrusie,nawetniepijąc,może
jedyniewodę,zresztąnanicinnegoitakniebyłonas
stać”.
JanBohdanpotrząsagłowąiśmiejesię,jakby
opowiadającnamtęhistorięw2008rokunierozumiał,
jakimcudemmógłpewnegopięknegojesiennegodnia
1939rokutaklekkoporzucićswójdom,bywspólnie
zeswoimiczteremakolegamipróbowaćnielegalnie
przekroczyćsowieckągranicę.Wtedy,jakoniespełna
osiemnastolatek,byłwśródnichnajmłodszy;najstarszy
liczyłsobielatdwadzieściadwa.Wszyscypochodziliztej
samejwioski,Kluèarky,położonejkilkakilometrów
odmiejscowościMukaèevowKarpatach.Piętnastego
marca1939rokuWęgrynajechałyichpaństwo,tęczęść
RusiZakarpackiejdotądnależącądoCzechosłowacji,
aoddziałyniemieckiewkroczyłydoCzechiMoraw.
Czechosłowacja,wktórejdorastaliiktóraliczyłamniej
więcejtylelatcooni,przestałaistnieć.OdtądBohdan
ijegoprzyjacielemusielipogodzićsięzwładząWęgrów,
zasilaćszeregiLeventeEgyesületek,poddawaćsię
dyscyplinieparamilitarnychbojówek…iwcaleimsię
toniepodobało.NieżebyBohdanbyłprzeciwny
formacjomwojskowym,tyleżeonsam„miałzamiar
wstąpićdoarmiiczechosłowackiej,niewęgierskiej.Inie
