Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
].Perspektywybadawcze
wystosowałlistdoredakcjiTeAthenaeum5,wktórymzaproponowałnoweokre-
ślenietego,codotejporyznaczyłypojęcianstarożytnościludowe”czynliteratura
ludowa”
.Ukutyprzezniegoterminfolklor(ang.folklore)miałodnosićsiędowie-
dzyiumiejętnościludu-pradawnychzwyczajów,obyczajów,obrzędów,zabobo-
nów,balladiprzysłów.Tomszwróciłuwagęnato,cojakdotądpozostawałopoza
zainteresowaniamibadaczynstarożytnościludowych”
,czyliniematerialneaspek-
tyżyciawspółczesnychmuludzi,takiejakobyczaje,przekonaniaiwyobrażenia,
atakżezwiązanaznimiwiedzaiumiejętności.
AmerykańskifolklorystaDanBenAmoszwróciłuwagęnatrudnościwde-
finiowaniufolkloru,którymisąwedługniegowiedza,sposóbmyśleniaisztuka
orazartystycznakomunikacjawmałychgrupach(1971:5).Badaczoprócztego,że
wspomniałtakżeosymbolicznejrelacjimiędzytreściamifolkloruaokreślonymi
sposobamimyślenia(1971:6-7),odwołałsiętakżedoróżnicymiędzynaukowym
apotocznymrozumieniemfolkloru-uważa,żenfolklortradycyjny”tokonstrukt
naukowywymyślonyprzezbadaczynapotrzebyanalityczne,tymsamymntrady-
cyjność”niepowinnastanowićkryteriumdefinicyjnego(1971:13).Odpowiedzina
rozważaniafolklorystyudzieliłSimonBronner,którydokonałreinterpretacjęjego
koncepcji(atakżewieluinnych)wepocedigitalnej.Bronnerwcentrumdefinicji
folklorupostawiłpraktykę(2016:15).Wspominatakże,zaFosteremiTolbertem
(2015),ozjawiskufolkloreski(folkloresque),którewartorozważyćwkontekście
polskiegodyskursufolklorystycznego,zwłaszczafolkloryzmuipostfolkloryzmu.
Dodatkowozauważa,zczymcałkowiciesięzgadzam,żebadaczefolklorupowinni
zwrócićuwagęnasposób,wjakiludzieużywająterminuntradycja”orazjakąrolę
odgrywawichżyciu(2016:18),atakże,żedlabadańfolkloruistotnejestniena-
liczaniekolejnychaktówperformatywnych,leczpoznanieichznaczeniawumy-
słachludzi(2016:22).
Terminnfolklor”pojawiłsięwpolskiejliteraturzeetnograficznejczterydekady
poukazaniusięlistuMertona.W1888rokuetnograf,muzykologijęzykoznawca
JanKarłowiczwartykuleFolklorestwierdził,żepojęcietoużywanejestwkon-
tekściewszystkiego,coodnosisiędotakzwanejliteraturyniepiśmiennejludu:
nfolkloremprzetoFrancuzi,Niemcy,Włosi,Hiszpanienazywająsamepieśni,po-
dania,zabobony,przysłowiaitd.[...]Folklore[ś]znaczydosłownie:wiedzaludo-
waiużywasięocałymzakresieliteraturyniepisanej,którąmyrzeczamiludowemi
nazywamy”(Karłowicz1888,za:Sobczyk2014:408).Zakresznaczeniowyfolk-
5Brytyjskieczasopismopoświęconeliteraturze,publikowanewLondyniewlatach1828-1921.
NazwaczasopismanawiązujedorzymskiejszkołyAthenaeumzałożonejprzezcesarzaHadriana
wcelustudiowaniaprzedewszystkimliteratury.NazwaszkołyzkoleiodnosisiędomiastaAteny,
któreuważanebyłozanajważniejszyośrodeknaukowystarożytnejEuropy.Współcześnietermin
Athenaeumstosowanyjestprzezwieleinstytucjikulturywróżnychkrajachjakosymbolprzejęcia
ikontynuacjidziałalnościantycznejszkoły(Graham1930:317-321).
AdamMickiewiczUniversityPress©2024
