Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
rarchiiźródełprawaaktównormatywnych,wtymwustawachkarnych.
Regulacjete,łączniezpostanowieniamiwiążącychPolskęumówmiędzyna-
rodowych,włączającwtoKonwencjęoochronieprawczłowiekaipodsta-
wowychwolności,miałyzapewnić,żenaszkrajbędziewyposażałkażdego
człowiekawewszelkiegwarancjekoniecznedotego,byzapewnićmubez-
pieczeństwoniezbędnedocodziennegożycia,swobodęimożliwośćharmo-
nijnegorozwoju.
Możnawięcbeztrudutwierdzić,wpolskimporządkuprawnymsilnie
zakorzenionazostałaaksjologia,którauległazasadniczymzmianomwyni-
kającymzprzeobrażeńspołecznych,jakiedokonywałysięodpoczątkuist-
nieniaIIIRP.Zaoczywistetrzebazatemuznać,żegłównymzadaniemnorm
prawnychstałasięochronaaktualniecennychdlaobywateliwartości,awięc
dóbrzasługującychwedlepowszechniepanującegoświatopogląduna
ochronęprawną.
Wskazanepowyżejzałożeniazostałysilnieurzeczywistnionenagruncie
polskiegoprawakarnego.Wartowspomnieć,żeprojektodawcykodeksu
karnegouznali,iż:nNoweprawokarnemusiprzyjąćnowąaksjologięodpo-
wiadającądemokratycznemupaństwuprawa,wktórymprawokarnesłuży
ochroniesystemupodstawowychwartościiniejestprzedewszystkiminstru-
mentempolityki.Myśląprzewodniąnowegoprawakarnegomusibyć
ochronagodnościczłowiekazarównojakopokrzywdzonego,jakisprawcy
przestępstwa,atakżeochronadóbrsłużącychczłowiekowi,jegorozwojowi
ipokojowemuwspółżyciuzinnymiludźmi”1.Zatempolskiprawodawca,
ustanawiającaktualnieobowiązująceustawykarne,przyjąłzałożenie,
jednymzpodstawowychcelówprawakarnegojestochronadóbr2.Sygnali-
zowanojużpoczęści,dobrate,najprościejrzeczujmując,winnybyćprzy
tymrozumianejakocennedlaspołeczeństwawartości.
1Uzasadnieniedoprojektukodeksukarnego,PiP1994,z.3,s.3.
2Trzebajednakprzyznać,żezaprezentowanewtymmiejscuzałożenieniejestzwiązanewyłącznie
zkodeksemkarnym.Analizującbowiemchoćbypobieżniepozostałedwudziestowieczneustawy
karne,możnadojśćdowniosku,żeprawodawcapolskirównieżwtrakcieichobowiązywania
zmierzałdoochronyokreślonychwartości,zjednakróżnicą,żewpewnymzakresieinaczejje
ujmował.Poczęściinnebowiemdobrachroniłzapomocąkodeksukarnegoz1932r.,innezaś
nagruncieustawyz1969r.Pewnymjestzaś,żezawszezabezpieczałonwartościcennezpunktu
widzeniaprawodawcy.Różnicamiędzykodeksemkarnymz1932r.,tymz1969r.aobowiązującym
obecniesprowadzasięwięcdocharakterystykiihierarchiidóbrchronionychprzezprawokarne.
16