Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
wionepytanienakanwiekonkretnejsprawypowodowałoby,określony
sprawcaniemógłbyzostaćpociągniętydoodpowiedzialnościkarnej.
Wydajesię,żewtymmiejscumożna,biorącpoduwagęrównieżpowyższe
rozważania,zaryzykowaćstwierdzenie,żedobroprawnejestcentralnym
(jeślinienajważniejszym)pojęciemdlaprawakarnego7.Trzebabowiem
zaznaczyć,-oczymjużczęściowowspomniano-bezistnieniacennych
dlaspołeczeństwawartościjakakolwiekodpowiedzialnośćrepresyjnastraci-
łabyswójsens,skorogłównąracjąustanowieniaprzezustawodawcęzakazów
inakazówjestochronaposzczególnychinteresówcenionychprzezczłonków
danejzbiorowości.Twierdzenietozdajesięwynikaćzaktualnegospojrzenia
naprawokarne,odktóregotozapatrywaniawdużejmierzezależy,copod
pojęciemdobraprawnegomożnazmieścićidojakiegopodmiotutermin
tenwinienbyćzrelatywizowany.Trzebabowiempamiętać,żepatrzącna
sferęuregulowańprawnokarnychzinnejperspektywy,cozresztąwielokrot-
niemiałomiejscewprzeszłości,możnatwierdzić,żeodpowiedzialność
karnamożebyćzbudowanawyłącznienaprostymnaruszeniuarbitralnie
sformułowanegoprzezokreślonegosuwerenazakazulubnakazu,czylinp.na
samymniedaniuposłuchurozkazowiwydanemuprzezwładcę(choćbynawet
ówrozkazniemiałnacelurealizacjijakiegokolwiekskonkretyzowanego
interesuowegowładcy)8.Możliweoczywiściejeszczeinnespojrzeniana
prawokarne.Możnabowiemrównieżtwierdzić,służyonotemu,by
chronićkonkretneinteresygrupyosóbtrzymającychwładzę,któretodobra
niekonieczniemusząbyćtożsamezcelamicałegospołeczeństwa.oczywiście
tojedynieprzykładowepomysłynabudowanietakiegorodzajuodpowie-
dzialności.Natomiastwydajesię,że-cotrzebajeszczerazzcałąstanowczo-
ściąpodkreślić-aktualniecelemprawakarnegojestochronadóbrcennych
zpunktuwidzeniaocenspołecznychkształtującychsięwoparciuoaktualnie
obowiązującyparadygmatkulturowy.
7M.Prengel,Dobroprawne-centralnepojęciedlaprawakarnego,Jurysta2002,nr5,s.5in.
8TakieujęciezostałozasadniezakwestionowanechoćbyprzezM.Królikowskiego.opisującrelację
międzyczynemakarą,słuszniewskazałon,żeniemożebyćtak,prawolubobowiązekmoralny
doukaraniazadanyczynbędziewynikałwyłączniezfaktujegokryminalizacji.nWszystkoto
jestbowiemzależneodosądumoralnegosamegoprawa,niezaśodfaktu,żeprawokarneistnieje,
aprzewidzianaprocedurazostaładochowanaprzezwłaściwyorgan”,M.Królikowski,Sprawied-
liwośćkaraniawspołeczeństwachliberalnych,Warszawa2005,s.16.
18