Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Czyproblemjestistotnywkontekściekrajowymidlaczegotakniewie-
lemówisięosytuacjirodzinwięźniów?WPolscepopulacjaosadzonych
przebywającychwjednostkachpenitencjarnychwynosiok.73tysięcyosób,
wtymok.3500kobiet
2
.InformacjastatystycznadostarczanaprzezCentral-
nyZarządSłużbyWięziennejpozwalazapoznaćsięzliczbązobowiązań
alimentacyjnych,przyczymnależypamiętać,żeobowiązektennałożony
nawięźnianiewskazujenaliczbęposiadanychprzezniegodzieci3.Mamy
zatemdoczynieniazpewnymstatystycznymniedostatkieminformacji
wzakresieokreśleniaskaliproblemu.Podobniedziejesięwprzestrzeni
badawczej.Kontekstrodzinnywpowiązaniuzsytuacjąikonsekwencjami
uwięzieniawZK,atakżeprocesamireadaptacjispołecznejjestobszernie
komentowanymtematemprzezwieleosób,głównieprzezpedagogówre-
socjalizacyjnych(tutajm.in.:Machel2003;Muskała2006;Sakowicz2009;
Szczepanik2015b;Matysiak-Błaszczyk2016).Wobrazierzeczywistości
rodzinnejzwykłosiępodkreślaćniebagatelnąrolęosóbbliskichwefektyw-
nymprzebieguoddziaływańnaprawczych(rodzinajakoczynniksprzyjający
powrotowidospołeczeństwa,rodzinajakosojusznik,jakowsparcieetc.).
Należyjednakzaakcentować,żepozanielicznymiopracowaniami(np.Rze-
pliński1981;Kupczyk1989;Dzierzyńska-Breś2016;Cieślikowska-Ryczko
2022a)badaczeudostępniająnamperspektywęsamychosadzonych.Tooni
stanowiągłówneźródłoinformacji,cosprawia,żewrzeczywistościniewiele
wiemyosytuacjiczłonkówrodzinzpunktuwidzeniapartnerek,dzieci,czy
teżrodzicówwięźniów.
To,cowiemy,aprzedewszystkimto,czegoniewiemyorodzinach
więźniów,skłoniłomniedorozpoczęciaprojektubadawczego.Mojąuwagę
przykułyróżnorodneprzemianyżyciarodzinnegopowiązanezdoświadcze-
niemumieszczeniaosobybliskiejwZK,którychuczestnikamiiobserwato-
ramistałysiędorosłedzieciwięźniów.Zrealizowanebadaniaodwołująsię
donadrzędnejkategorii,zdefniowanejjakokryzyspenitencjarnyrodziny,
wktórymwszystkiestronyrelacji,uwikłanewrozmaiteprocesyresocjaliza-
cyjneireadaptacyjne,modyfkująswojerole,zadania,zachowania,relacje
2
Statystykarocznaz2022roku,informacjaozaludnieniujednostekpenitencjarnych.
Liczbaosadzonychfaktycznieprzebywającychwjednostcepenitencjarnejzpodziałemna
statusprawny–skazani,ukarani,tymczasowoaresztowani–źródło:https://www.sw.gov.pl/
strona/statystyka[dostęp:20.04.2023].Statystykanieuwzględniadanychnatematliczebności
osadzonychrodzicówiliczebnościichpotomstwa.ProblemtenpodniosłaJanaChojecka(2013),
zwracającuwagęnato,iż„autorzyraportudotyczącegosytuacjidzieciosóbpozbawionych
wolnościwskazują,iżgdybyprzyjąćfrancuskiwskaźnikdzietnościosadzonych,tookoło
800tysięcydzieciwUniiEuropejskiejcierpizpowodurozłąkizuwięzionymrodzicem.WPolsce
byłabytoliczbarzędu111044dzieci.[…]w2007rokuPolskabyławiodącymkrajem,wktórym
zpowoduuwięzieniarodzicacierpiałonajwięcejdzieci:dlaporównaniawIrlandiibyłatoliczba
rzędu4297,natomiastwPolsce–11725921”.
3Kwotyprzekazaneosobomuprawnionymztytułualimentóww2022rokuśredniowy-
niosły248,70PLN.Liczbazobowiązanych–średnio11493osoby,źródło:https://www.sw.gov.
pl/strona/statystyka-roczna[dostęp:20.04.2023].
