Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
J
ÓZEF
S
KRZYPCZAK
łydoczego?Niewystarczytuzakryteriumwiekpotencjalnegoadresata,
dorosłośćfizycznabowiemwcaleniemusioznaczaćdorosłościumysłowej,
emocjonalnejczyspołecznej.
Wpraktyce,dlaułatwieniachoćbydziałańzzakresuoświatydorosłych,
andragogikazaprógdorosłościprzyjmujezwykleukończenie18.rokuży-
cia.Alewiemyprzecież,żedorosłymniestajesięzdnianadzień.Wza-
leżnościodprzyjętegokryterium,możnaniebyćdokońca„dorosłym”(na-
turalniewokreślonymrozumieniutegookreślenia)nawetwsędziwymwie-
kulubteżzachowywaćsięwpełnidorośle,niemającukończonych18lat.
Specjaliściztymproblememmająnieladakłopot,proponującbardzowiele
definicjidorosłości,niekiedymocnosięmiędzysobąróżniących.
Najczęściej,jakwiemy,dorosłośćdefiniowanajestwtrzechwymiarach:
jakostanspołecznyczłowieka,jakoprocesrozwojupsychicznegoijako
processpołeczno-kulturowy,natomiastnaszprzedwcześniezmarły,nie-
odżałowanejpamięcikolegadrRyszardUrbańskiwidziałdorosłośćteż
wtrzech,aleinnychjeszczeperspektywach(R.Urbański,Dorosłość”jako
podstawowepojęcieandragogiki,w:Wybranezagadnieniazoświatydorosłych,
(red.)J.Skrzypczak,WydawnictwoNaukoweUAM,Poznań1991):prakseo-
logicznej,antropologicznejirecentywistycznej,przyczymoweperspektywy
wcaleniedokońcazesobązgodne.Zpozoruoczywistedefiniowanie
okresudorosłościjakofazyżycia„odpowiedzialnego”teżjestuwikłane
wróżnepojmowanieowej„odpowiedzialności”-wobeckogo?,wobeccze-
go?,jakrozumianej?
Ateraz„starość”!-przecieżtoteżfazadorosłości,czywięcoczekiwać
odniejtrzebatychwłaśniecech,którewymieniłemprzedchwilą?Starośćto
schyłekdorosłości,alejaka„starość”?,jakiej„dorosłości”?Awogóle,kiedy
właściwie„starość”sięzaczyna?
Naszpremierwjednymzeswoichpublicznychwystąpień(kwiecień
2008)dogrupyseniorówzaliczyłosobypo50.rokużycia(dosłownie,na-
wiązującdotekstutegowystąpienia,osoby„wwieku50plus”).Aleczydla
niegookreślenie„senior”totosamoco„człowiekstary”?Najczęściejza
prógstarościprzyjmujesię,dlapewnychułatwień,okresemerytalny,awięc
wiek,wzależnościodkonkretnychpotrzeb,60,65lub70latżycia(przy
czymwiadomo,żeniewszystkieosobywtymwiekuemeryturęsobiezdoła-
ływypracować).Współcześniegerontolodzyproponująstarośćdzielićna
trzypodgrupy:młodszychstarszych(wiek60-75lat),starszychstarszych
(wiek75-85)oraznajstarszychstarszych(powyżej85.rokużycia).
Czyżbywięcitutajwiekbyłnajważniejszymkryterium?Amożestarość
rozpoczynasię(aitakiepróbyjejrozumienia)wchwili,gdyosiągnąwszy
(albonieosiągnąwszy)założoneceleżyciowe,zaczynamyczekaćnaśmierć?
Niepodobna,abytaknatospoglądać!Ajednocześniezdajemysobiesprawę,
żestarośćnasdoganiawróżnymczasie.Niewszyscystarzejemysięwtym