Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
■30■
PAWEŁSTROiŃSKi
francuskiautornazwałΠpaktemfantazmatycznym”,kiedytowątkiau-
tobiograficzneprezentowanesąprzezpostacifikcyjne22.
Obecnietrudnodokładnieustalić,któreepizodypierwszychdwóch
nowelodwołująsiędoosobistychdoświadczeńreżysera,pozaprzy-
woływanymprzezniegopoczątkiemNadrodze.Możnajednakdo-
mniemywać,żenieprzypadkiemrodzinawnoweliListzobozuskła-
dasięztrzechbraci,którymiopiekujesięnajstarszyznich.Badacze
twórczościStanisławaRóżewiczakoncentrująsięjednaknarozli-
czeniowymcharakterzefilmu.ΠRozliczeniowym”,ponieważiiwojna
światowabyładlareżysera,jaksammówił,Πpsychicznymbalastem”.
Mimochęcipodjęcianowychtematów,niebyłatoostatniakonfronta-
cjatwórcyzproblematykąwojenną.Pomijającnawettelewizyjnedra-
matyPiwoiNamelinę,zrealizowałjeszczeWesterplatte,Opadłyliście
zdrzewiRysia.Drugiztychfilmówtakżeodnosiłsiędodoświadczeń
autobiograficznych,choćtymrazemjużprzefiltrowanychprzezlite-
rackątwórczośćbrataTadeusza23.
FilmŚwiadectwourodzeniaporuszarównieżproblemdoświad-
czeniadzieckaidoświadczeniawojnywogóle.Jestbowiemprzede
wszystkimfilmempsychologicznym,nawetwwiększymstopniuniż
wojennymsensustricto24.Zaproponowanewtekścienarzędziabadaw-
cze-analizakorzystającazmetodyantropologiczno-morfologicznej25
orazinterpretacja-skoncentrująsięnatym,wjakisposóbświatwojny
wkraczawświatdziecięcy.MałgorzataHendrykowskazauważyła,że:
ΠWojna,jakkażdykataklizm,sytuacjaostateczna,zderzanawet
najmłodszychludzizkoniecznościąpodejmowaniadecyzjiniepropor-
cjonalnychdoichwieku.Decyzji,którewcześniejpodejmowalizanich
dorośli.Koniecznośćdokonywanianiekiedydramatycznychwyborów,
aczasemprzejmowaniaodpowiedzialnościzaświat,którydotychczas
byłdomenąrodziców,sprawia,żeprocesdorastaniazostajegwał-
