Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
resujemnieto,codziejesięmiędzyludźmijakojednostkamiparty-
cypującymiwkulturze.Oczywiście,zdajęsobiesprawę,żedlawie-
lubadaczytakierozumieniekomunikacjimożebyćzbytwąskie
iredukcjonistyczne7.Wtymmiejscuwskażędwanajważniejsze
powodyprzyjęciaprzezemnietakiegostanowiska.
Popierwsze,możnamówićocezurzeoddzielającejto,co„natu-
ralne”,odtego,co„kulturowe”.Interesujemnieto,cosiędzieje
wprzestrzenisymbolicznejwtrakciedziałańludzkich.Nieoznacza
to,że„bojęsięewolucji”iodrzucambiologicznyfundamentak-
tywnościczłowieka:komunikującasięjednostkaposiadaciało,jej
fizjonomiaumożliwiapodejmowanieaktywnościkomunikacyj-
nych.Jednakżeteaktywnościswójsensuzyskująwkulturze-dla-
tegojestonafundamentempraktykkomunikacyjnych(Tomasello,
2002).
Drugimpowodemjestkrytykatransmisyjnegorozumieniako-
munikacji,czylitakiegojejujmowania,któresprowadzakomunikację
doprzekazywaniainformacjiodjednostkiAdojednostkiB.Takie
ujęcierozumianejestbowiemnajczęściejnasposóbuniwersalistycz-
ny(„takkomunikacjaprzebiegaizawszetakprzebiegała”)orazjest
wykorzystywanedoopisuwieluzjawiskwświeciepozakulturo-
wym(„komunikacjajesttransmitowaniembitówinformacji”,
„przekazywanieminformacjigenetycznych”etc.).Przyjmuję,żenie
dasięcałkowicieabstrahowaćodtakiegosposobumówieniaoko-
munikacji,jednakżeuznajęzazasadnąkrytykęujęciatransmisyjne-
go,któraprowadzonajestzestanowiskrytualnych(Carey,2009),
konstytutywnych(Craig,1999)czyantropologicznych(Winkin,
2007).Naobecnymetapiewywodumogępowiedzieć,żewper-
spektywiekulturalistycznejkomunikacjato„coświęcej”niżtrans-
---
---
---
---
---
-
7Naturalnie,zawszemożnapowiedzieć,żetakieujęcienapewnoniejestzbyt
wąskie,leczwręczzbytszerokie.Możnabyłobytakpowiedzieć,gdybyśmyspró-
bowalinabudowanątutajdefinicjękomunikacjispojrzećprzezpryzmatTeoriidzia-
łaniakomunikacyjnegoJürgenaHabermasa(1999).Okazałobysię,żeto,coniemiecki
filozofnazywa(niekomunikacyjnym)działaniemstrategicznym,jazcałąpewnością
zaliczyłbymdodziałańkomunikacyjnych.
24
