Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dzieckochoreprzewlekleiterminalnie
43
gaspecjalnego,którywartykuleWielopłaszczyznowośćzjawiskaodchyleniaod
normy,opublikowanymnałamachczasopisma„WychowanienacoDzień”pisał:
„wzdecydowanejwiększościodchyleńodnormymożnawyróżnićtrzyjegowy-
miary:organiczny,psychicznyispołeczny”(Kosakowski1996,s.24).Wsytuacji,
gdychorobęprzewlekłąpostrzegasięjakoodstępstwoodnormy,czyliodzdro-
wia,toprzyjęcietychwymiarówmożepokazaćszersząperspektywęfunkcjo-
nowaniadzieckaztakądiagnozą.Pierwszyznich-organiczny-odnosisię
dozmian,jakieujawniłysięwstrukturzeorganizmudanejosobypodwpływem
czynnikaocharakterzechorobotwórczym.Możetuzaistniećdwojakiegorodza-
jusytuacja,żezmianysąuchwytnelubniemożnaichstwierdzić.Wtymprzy-
padkuichbrakniewykluczaistnieniazmianorganicznych,araczejwskazuje
naniedoskonałośćnarzędziumożliwiającychichwykrycie(Antoszewska2008).
Wzależnościodtego,jakieczynnikietiologicznezacznądziałać,wyszcze-
gólniasięróżnetypychoróbprzewlekłych.Uosóbdorosłychnajczęściejmówi
sięotrzechgłównychgrupach:kardiologicznej,nowotworowejicukrzycy.Nato-
miastudziecimożnadostrzecwiększąróżnorodność.Itakbadaczewskazują
m.in.nachoroby:związanezorganicznymuszkodzeniemcentralnegoukładu
nerwowego,alergiczne,narząduruchu,układukrążenia.Tenwymiarmożna
równieżodnieśćdochorobyrzadkiej,wtymneurologicznej,ponieważwjejob-
razieujawniająsięorganiczneuszkodzeniacentralnegoukładunerwowego,np.
podpostaciąpadaczki.Zmianyzarównoanatomiczne,jakifzjologiczne,jakie
zachodząwtymukładzie,bezpośredniowpływająnajakośćżyciadziecka.Po-
jawiasięzwiększonapodatnośćnazmęczenieorganizmu,anawetosłabienie
ogólnejsprawności.Drugiwymiar,psychologiczny,dotyczy„następstwzmian
organicznychdlapsychicznegofunkcjonowaniaczłowieka”(Antoszewska2008,
s.38).
Chorobaprzewlekłamożewywoływaćinnedolegliwości,którebezpośred-
niobędąwpływałynasamopoczuciedziecka.Dotegoujawnićmogąsięróżne-
gorodzajuograniczenia,którerównieżprzyczyniąsiędoodczuwaniaprzykrych
stanówemocjonalnych.Lęk,strach,niepokójsątostanyczęstodoświadczane
wtejsytuacji.Wspomnianeograniczeniaodnosząsięm.in.dozaspokajania
potrzeborazsposobu,wjakitenprocesprzebiega.TutajAntoszewskawska-
zuje,żenajtrudniejszydladzieckajest„brakmożliwościzaspokojeniapotrze-
bymiłości,bezpieczeństwa,kontaktuspołecznego,przywiązania,uznania
iszacunku,atakżesamorealizacjiipotrzebyosiągnięć”(Antoszewska2008,
s.39).Brakmożliwościzaspokojeniatychpotrzebprzyczyniasiędorozwoju
mechanizmówlękotwórczych.Jednocześniemożezaburzaćpoczuciewłasnej
wartości,anawetprowadzićdoobniżeniaodpornościwsytuacjachzagrożenia.
Reakcjenachorobęmogąbyćróżne.Najczęściejmówisięotym,żewyróż-
niasiępięćstadiów:szok,oczekiwaniewyleczenia,opłakiwanie,zachowania
obronne,krańcoweprzystosowanie.Niektórzybędąjąpostrzegalijakowyzwa-
