Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problemyjęzykaitekstuwypowiedziuczniowskichnałamach...
17
Badaczeprzyglądalisięponadtoleksykalnemutworzywuwypowiedzi
mówionych(oficjalnych—dialogowych)wśrodowiskuszkolnym.Dokony-
walijegoanalizystatystycznej(obliczalinp.wskaźnikikoncentracjitekstu,
udziałformfleksyjnych,wyrazyczęsteirzadkie),byustalićm.in.bogac-
twosłownika.Analizowaliteżleksykęwypowiedziuczniowskichnatemat
utworuliterackiego—HalinaWiśniewskastarałasięnp.uchwycićmecha-
nizmywerbalizacjiprzezdzieckotreściwiersza,wskazaćwyznacznikijęzy-
koweuczniowskiegoprzekładu(np.substytucjęwyrazów,synonimię),nod-
czytywanie"zukładustrukturywypowiedzidziecięcegosposobunodszy-
frowywania"sensówwieloznacznych.Wkręgubadańwypowiedzi
dziecięcychmieścisięanalizametaforykisynestezyjnejwtekstach,które
tworząuczniowie.Zauważmy,żeartykułydotycząceleksykidzieciimło-
dzieżymajądobrąpodbudowęwarsztatową—ichautorzydokładnieopisu-
jąnietylkotechnikibadawcze,lecztakżewszelkieczynnikimającewpływ
narezultatybadań(np.formaitematykawypowiedzi,sytuacjarozmowy).
Niecomniejmiejscazajmowaławbadaniachproblematykafrazeologii
uczniów—częściejobecnawartykułachdopierood13.tomunZTeorii
iPraktykiDydaktycznejJęzykaPolskiego".Nauwagęzasługujądocieka-
niaAgnieszkiMikołajczuknatematstrukturysemantycznejfrazeologi-
zmówijejwpływunarozumienietychfrazeologizmówprzezabsolwen-
tówszkółśrednich.Autorka,odwołującsiędometodkognitywnych,stara
sięopisaćrelacjemiędzyznaczeniemutrwalonymwświadomościużyt-
kownikówjęzykaaznaczeniemnormatywnym,ustalaprzyczynyod-
stępstwodnormysłownikowejwdefinicjachuczniowskichidochodzido
wniosku,żepraktykajęzykowadecydujeoprzyswojeniufrazeologizmu,
aszkolnateoriajątylkowspiera.Analizowanorównieżzagadnieniafra-
zeologicznewpodręcznikachgimnazjalnychikonfrontowanojezwynika-
mibadańnadfrazeologiąuczniów,bynatejpodstawiewysunąćkonkret-
nepostulatypodadresemautorówpodręczników.
Dokładneprzeanalizowanietreściartykułówpotwierdzapotrzebęzre-
widowaniapoglądównarolęćwiczeńleksykalnychifrazeologicznych
wkształceniusprawnościjęzykowejuczniów.Samotylkoilościowewzbo-
gacaniesłownikaucznianiezapewnibowiemsprawnegomówieniaipi-
sania.Oderwaniećwiczeńoddziałańtekstotwórczych(stylistycznych
iredakcyjnych)—jaktomiałomiejscewpropozycjachmetodycznych
sprzedkilkunastulat—prowadzizazwyczajdowypaczeństyluwypo-
wiedzi7.
7PiszeotymszerzejH.WIŚNIEWSKAwartykuleBogactwo/ubóstwosłownikajako
przejawstereotypowegomyśleniaosprawnościjęzykowejucznia.W:Wkręguza-
gadnieńdydaktykijęzykailiteraturypolskiej.Red.H.SYNOWIEC.Katowice2002,
s.132—141.
2—Dziecko...
