Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20Dzieckozchorobąnowotworową–problemypsychopedagogiczne
składającymsięzreceptorów,drógprzewodzącychorazośrodków.Naza-
kończeniachwłókiennerwowychwystępująreceptoryoróżnejwrażliwości
nabodźce(temperaturę,bodźcemechaniczne,termiczneitp.)uszkadzające
tkanki.Bodźceodebraneprzezreceptoryprzewodzonesądomózgustano-
wiącegoośrodekczuciabólu(Turska,2003,s.24).
Wpsychopatofizjologiirozróżniasiębóle:powierzchniowe(wskórze),
głębokie(naprzykładwmięśniach,stawach),trzewne(wróżnychnarzą-
dachwewnętrznych)(Pecyna,2000).Zewzględunacharakterrozróżniasię
ból:ostry,tępy,duszący,rwący,strzelający,spazmatycznyiinne.Bólbywa
także„przesunięty”–gdyodczuwanyjestwinnejczęściciałaniżta,zktórej
pochodzi(Obuchowska,Krawczyński,1991).Wzależnościodczasutrwa-
niabóldzielisiętakżenaostryiprzewlekły.Bólostrynajczęściejjestinten-
sywny,ajegogłównącechąjestprzejściowość.Bólprzewlekły–uporczywy,
matendencjędoutrzymywaniasięprzezdługiczaspoustąpieniufizycznej
przyczynybólu.Częstoniemaonżadnegozwiązkuznaturąobrażenia.
Wyróżniamytrzygłównetypybóluprzewlekłego:bólprzewlekłyokreso-
wy,bóluporczywynieuleczalny,bólprzewlekłypostępujący(Bishop,2000,
s.523–524).Bólprzewlekłytrwaponadtrzymiesiące(Turska,2003).
Zachowaniabólowemożnapodzielićnate,któreodnosząsiędo:
–zaburzeńruchowychlubpostawy,
–negatywnychformafektacji,
–formwyrażaniadyskomfortu,
–ograniczeniaaktywności(Bishop,2000,s.508).
I.ObuchowskaiM.Krawczyński(1991)twierdzą,żedobóluniemoż-
nasięprzyzwyczaić,niemaadaptacjidobodźcabólowego.Bólzbytsilny
itrwającydługozdaniemA.Wyszyńskiej(1987)stajesięczynnikiemuszka-
dzającymtkankiorganizmu,awywołującprzykreemocje–stajesiętakże
czynnikiemdezintegrującymzachowaniejednostki.Z.Cackowski(1995)
twierdzi,żenaintensywnośćbóluwpływająróżneczynnikipozasomatycz-
ne,naprzykładlęk.Wzmagaonnasileniebólu,atozkoleipodwyższa
napięcielękowe,tworząctrudnedoprzerwaniabłędnekoło(Jarosz,1983).
Ponadtobólwyzwalającylękprowadzidoagresjilubbiernegopoddawania
się–rezygnacji.Sątodwaskutkiekstremalne.Bóluwikłanywlękwyzwala
mieszanestanyuczuciowe,wktórychzależnieodkonkretnejsytuacjicho-
regowystępujenaprzemiennieagresywnerozdrażnienie,toznówcierp-
liwość,poczuciebezradnościikrzywdy,toznównadzieja(Obuchowska,
