Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
DZIEDZICTWONEOLITU
Zhongguolishidituji,tj.AtlasiehistorycznymChin,zaledwienajednejmapiezaznaczonosta-
nowiskadatowanenapaleolitstarszy,średniimłodszy,mezolitorazróżnefazyneolitu.Po-
nadćwierćwiekupóz
,niejrozpoczętowydawanienowegoatlasuhistorycznego,równieżpod
redakcjąTanQixianga.Jegopierwszytomwyszedłw1982r.iodrazustałsięnajbardziej
autorytatywnąpublikacjąztejdziedziny.Próczmapyogólnejatlastenzawieraszczegółowe
mapystanowiskpaleolitycznychineolitycznych.Liczbaznanychstanowiskwykopalisko-
wychtamzaznaczonychuległazwielokrotnieniuwstosunkudotych,któresąuGuJieganga.
PonadtonowemapyTanQixiangaposługująsięowielebardziejdrobiazgowympodziałem
poszczególnychkultur.Wrezultacietegoznajnowszychmapwyłaniasięinnyobrazczasów
najdawniejszychniżten,doktóregoprzywykliśmyoddawna.
Tarzucającasięwoczyodmiennośćdotyczyprzedewszystkimzbadanychstanowisk
archeologicznychwregionachpołożonychnapołudnieodrzekiYangzi.Oileatlasdawny
zaznaczałledwiekilkastanowisknapołudnieodujściatejrzeki,aściślejmówiąc,między
ujściemYangziaujściemQiantangjiangudozatokiHangzhou,orazpojedynczestanowiska
wzdłużwybrzeżamorskiegoodFuzhoudoKantonu,otylenowyatlasukazujegęstąsieć
stanowisknacałymobszarzenapołudnieodYangziażpoBasenCzerwonyipogranicze
Yünnanunazachodzie.Nacałymtymterenie_zTaiwanemiHainanemwłącznie_odnaj-
dujesiędziśśladykulturyceramikizdobionejmotywamiodciskanymiwmokrejglinie,przy
czymjesttotradycjaodrębnaodtradycjipółnocnej,tj.tej,któraobejmujeziemienapółnoc
odYangzi.Etnicznierzeczbiorąc,ziemienapołudnieodYangziniebyłychińskiejeszcze
wczasachdynastiiZhou(aniektóreterenysąniechińskiedodniadzisiejszego).Możemy
więcdomyślaćsię,żeiwokresieneoliturozwijałysiętamkulturyreprezentująceinnetradycje
niżte,którestałysiępóz
,niejtradycjamichińskimi.Jestjednakoczywiste,żetekulturywinny
byćlepiejzbadane,bymożnaonichcoświęcejpowiedziećirozważaćichewentualnezwiązki
zkulturąchińską.Jużdziśjednakzwracauwagępaszieminiczyjejnapołudnieodgórnego
biegurzekiHaninapołudnieodrzekiHuaiażdoYangzi,zczegozdajesięwynikać,żete
dwiekulturyniegraniczyłyzesobą,nierozwijałysięwewzajemnymkontakcie.Jaksięwydaje,
kulturypołudniowebyływspółczesnepółnocnemuneolitowi,choćzdecydowanewypowia-
daniesięnatentematmożebyćdziśprzedwczesne.
Wróćmyjednakdopaleolitu.ZnowejmapyTanQixiangawynikawyraz
,neskupienie
stanowiskzpaleolitustarszegoiśredniegowprowincjiShanxiinaziemiachbezpośredniodo
niejprzylegających.ZwracauwagęszczególnezagęszczeniestanowiskwdolinierzekiFen,
lewegodopływuRzekiŻółtej,orazwśrednimbiegutejostatniejrzeki.Przypomnijmy,że
rzekaFenpłyniezpółnocnegowschodunapołudniowyzachódprowincjiShanxiiwpada
doRzekiŻółtejpowyżejmiejsca,wktórymtanajwiększarzekapółnocyChinskręcaostro
kuwschodowi.Paleolitmłodszyjestrozprzestrzenionynaterenierozległejszym,zpewnym
przesunięciemwkierunkupółnocnejczęściprowincjiShaanxi,mniejzaświdocznywśrodko-
wejczęścitejprowincji.Cechącharakterystycznąjestto,żestanowiskamezolitycznesą
wChinachbasenuRzekiŻółtejreprezentowanesłabo.
NapaleolitwbasenieRzekiŻółtejnakładasiębezpośredniowarstwaneolitubez
żadnejwidocznejcezury.Znaszegowszakżepunktuwidzenia_aposzukujemyprzecież
śladówcywilizacjichińskiej_ważnejestto,żepozostałościkulturpaleolitycznychnieda
sięwsposóbprzekonującywiązaćzpóz
,niejszącywilizacjąchińską.Wypadawięcstwierdzić,
żewpaleolicieniemożnajeszczemówićowykształceniusięcharakterystycznychcechcywi-
