Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Amerykakolonialnaispotkanieodmiennychcywilizacji
47
onajednakbardziejzkoniecznościniżzrzeczywistegoprzekonania.WXViXVIw.polityką
królówKastyliibyłoraczejzmuszanieswoichmuzułmańskichpoddanychdokonwersji,co
itakniegwarantowałoimzaufaniaKorony.
Europejczycy,którzyosiedlilisięwAmeryce,żyliobokludów,któreniebyłydonich
podobneaniniezachowywałysiętakjakoni.Niebyłytakżepodobnedoinnychludówzna-
nychkolonistom.JakzauważyłwswoichnotatkachKolumb,opisującnapotkanychmiesz-
kańcówwyspkaraibskich,bylionisłusznegowzrostu,dobrzezbudowaniopięknychbrązo-
wychoczachiprzedewszystkimniebyliczarni(Elliot2006,s.133).
Wśredniowieczuuważano,żekolorskóryjestwynikiemintensywnościnasłonecznie-
nia.Imdalejnapołudnie,tymciemniejszeludyzamieszkiwałyziemię.Czerńmiałasilne
konotacjenegatywne.LudyamerykańskienapotkaneprzezHiszpanówiPortugalczyków
niebyłyczarneiprzeztołatwiejbyłojezaakceptować.Państwaindiańskiestworzoneprzez
AztekówiInków,mimożepodbiteprzezHiszpanów,zrobiłynanichwrażenieiwzbudziłyich
podziw.Dlategoprzyuznaniuindiańskichkrólestwzasuwerennepaństwatwierdzono,że
królowieKastyliistająsięjednocześniewładcamiswoichnowychziem,biorąichludność
podopiekęorazteoretyczniegwarantująjejtakiesameprawa,jakteprzysługująceludności
królestwmetropolii.Wartoprzytymdodać,żewprowadzeniewżycietakiejkonstrukcji
prawnejniebyłozbyttrudne,jakożeHiszpaniaprzynajmniejdoXVIIIw.,gdyrządyprzejęła
dynastiaBurbonów,byłafederacjąkrólestwoodrębnychprawachiwłasnychsystemach
rządówpołączonychosobąkróla.ÐImprezaamerykańskabyłazdecydowaniesprawą
królestwaKastylii.KrólestwoAragoniinigdyzbytniosięwsprawyamerykańskienieangażo-
wało,preferująckoncentracjęswejaktywnościmorskiejihandlowejwbasenieMorza
Śródziemnego,które,wbrewniektórymopiniom,mimoodkryciaAmerykinieutraciłoswo-
jegoznaczenia.
Jeżeliwładzemetropoliidokładałystarań,wpierwszymokresiekolonizacjichcąc
chronićswoichindiańskichpoddanych,towobecpostawykolonistówokazałosiętoniemoż-
liwe.Nowiosadnicypotrzebowalisiłyroboczej,ajedynąmożliwądowykorzystaniabyła
ludnośćmiejscowa.KoronaniebyławstanieochronićIndianinadaćimrówneprawabez
wywołaniakonfliktówzeswoimihiszpańskimipoddanymi.Ustąpiłaprzedsiłąfaktów,wpro-
wadzającsystemtzw.repartimiento.
ZmuszenieIndiandoniewolniczejpracyostateczniepogrzebałomożliwościprawnej
fuzjikulturalnejczynarodowościowejmiędzyeuropejskimikolonistamialudnościąmiejs-
cową.Nastąpiłooddzielenieiwzajemnasamoizolacjażyjącychoboksiebiespołeczeństw.
Nieoznaczatojednakbrakujakichkolwiekkontaktówczyteżinterakcji.Szczególniewpierw-
szymokresiekolonizacji,gdyrównowagapłcibyładramatyczna,aliczbabiałychkobietnie-
wielka,Hiszpanienieuciekaliodkontaktówzamerykańskimikobietami,wchodzącznimi
wnieformalnezwiązkilubniekiedyzawierającoficjalnemałżeństwa,jeżeliwybrankanależała
dowysokiegoindiańskiegoroduiprzyjęłareligięchrześcijańską.Kształtowałosiępowoli
kolonialnespołeczeństwowielorasowe,wktórymdominującąpozycjęzajmowaliprzybysze
zmetropoliiibialikoloniścilubichpotomkowie.Metysi,czylipotomkowieIndianibiałych,
Mulaciorazmieszkańcykoloniioinnychodcieniachrasowychbyligrupąupośledzoną
wspołeczeństwie,którewmiaręupływulatstawałosięcorazbardziejskostniałeibudowało
barieryuniemożliwiająceprzejściezjednejgrupydoinnej,którezostałyobalone,przynaj-
mniejnapewienczas,przezrewolucyjnewojnyoniepodległość.
