Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYŻSZY
LŚREDNL
PERSONEL
MEDYCZNY
rządowychwpisanizostaliwniskoopłacaną
sferęusług2.Pracującpo7godzindziennie,
przez6dniwtygodniu,otrzymywaliwyna-
grodzenieniepozwalającenautrzymaniero-
dziny
.Bytswójirodzinyratowalidodatko-
wymipracami.nadrugimetacie,zleceniami
zurzędów,izbrzemieślniczych,spółdzielni,
kolei,więziennictwa.Nielicznidorabialipo-
południamiiwieczoramipraktykąprywatną.
Mimopracypoi4godzindziennieztrudem
zarabialinautrzymanie.
WKrakowieOkręgowaIzbaLekarska
podjęławmajui945r.niecierpiącyzwłoki
problemhonorariówlekarzypraktykujących
prywatnie.Jedynympunktemodniesienia
byłatabelastawekzatwierdzonaprzezwo-
jewodęwi938r.Wartośćnabywczanowej
złotówkibyłajednakzupełnieinna.Proble-
membyłoznalezienieprzelicznikauwzględ-
niającegoznaczniemniejszą,awdodatku
ciąglemalejącąwartośćnowejzłotówki.
Przyjęto,żeod6czerwcai945r.doprzed-
wojennych
stawek
należy
zastosować
20-krotnymnożnik.Wartośćporadywgabi-
necielekarzawycenionowięcnaod80złdo
240zł,aporadęnocnąwdomuchoregood
i60złnawetdo640zł.Stawkimiałycha-
rakterorientacyjny,arzeczywistośćskłania-
ładostosowaniaichwniskichprzedziałach.
Wi945r.wKrakowieikgchlebapytlo-
wegokosztował29zł,ikgmasłat500zł,
i0jajt60zł.Zoszczędnegorachunkuwy-
nikatymsamym,żelekarzprywatnymusiał
przyjmowaćconajmniejdwóchpacjentów,
abyjegorodziniestarczałonatrzyposiłki
dziennie.Cenyartykułówżywnościowych
wWarszawieiwdużychmiastachPolskinie
odbiegałyodwskazanych3.
Drugimtropem,naprowadzającymna
określeniedochodówlekarskich,sąhonora-
riawypłacanelekarzomleczącymchorych
ubezpieczonychwZUS.Wpowojennym
chaosiepłacowymiprzybrakuŹródełwia-
rygodnychinformacjizapunktodniesienia
należyprzyjąćustaleniapoczynionewczerw-
cui945r.podczasrozmówpomiędzyZarzą-
demZUSaZarządemZwiązkuZawodowego
LekarzyUbezpieczalniSpołecznej.Według
zatwierdzonychwtedystawekhonorarium
lekarzapracującegonaumowiezZUSwyno-
siłoi4400złmiesięcznie.Lekarzdentysta,
rozliczanyprzezZUS,otrzymywał80%wy-
nagrodzenialekarzaogólnego.StawkiZUS
byłyzadowalająceisłużyłypóŹniejzapunkt
odniesieniadostarańopodwyższeniewyna-
grodzeńlekarzyszpitalnychizatrudnianych
przezwładzesamorządowewnowotworzo-
nychośrodkachzdrowia.
Skrzętnieodnotowującaproblemybyto-
welekarzydśląskaGazetaLekarskaninfor-
mowała,żewlutymi946r.przeciętnydo-
chódlekarzaogólnopraktykującegowyniósł
9940zł,awmarcui3283zł4.
Najtrudniejszabyłasytuacjabytowale-
karzypracującychwszpitalach,którepozo-
stawaływłasnościąsamorządówterenowych.
Ichpłacenormowanebyłyanalogiczniedo
wynagrodzeńurzędniczych,któreniepodle-
gałyżadnymregulacjom.Podkonieci946r.
izbylekarskiesygnalizowałymasowezwalnia-
niesięlekarzyzeszpitali,którzyprzechodzili
nalepiejpłatneumowyzZUSlubzzakła-
damipracy
.Sytuacjalekarzyzatrudnionych
wszpitalachwrejonieśląsko-dąbrowskim
skłoniłaLekarzaWojewódzkiegowKato-
wicachdointerwencji,poktórejpobory
26
2Whierarchiizawodów,stworzonejwedługprzesłanekideologicznych,najwyższewynagrodzeniaprzewidziane
byłydlapracownikówprodukcji.Wprzyjętejterminologiipropagandowejgrupętęnazywanodnajcenniejszym
elementemspołecznym,pracującymnapaństwowychśrodkachprodukcjin.Napoziomieśrednimopłacanibyli
pracownicyhandluuspołecznionego,pracownicyumysłowiprzemysłu,administracjiśredniegoszczeblaipań-
stwowychgospodarstwrolnych.Grupętrzecią,opłacanąponiżejśredniej,stanowilipracownicyusług,wktórej
obokpocztowcówikolejarzyznaleŹlisiętakżelekarzeinauczyciele.Gorzejopłacanibylitylkourzędnicy
miejscyigminni.(ZapublikacjąZwiązkuLekarzyPolskichnaObczyŹnie.Służb!zdrowi!wPolsce1945–1954,
Londyni956,s.93t94).
3Wstolicywkońcui946r.obowiązywałcennikprzyjętywi945r.przezIzbęLekarskąwWarszawie.porada
wgabinecielekarzat200zł;poradawdomuchoregot300zł;poradawnocytstawkapodwójna;opiekalekar-
skaprzyporodzienormalnymbezdyżuruti200zł;opiekalekarskaprzyporodzieoperacyjnymzzabiegami
ciężkimit4500zł;dWSłużbieZdrowiani947,R.i,nrit2,DziałUrzędowyIzbLekarskich,s.36.
4ZedśląskiejGazetyLekarskiejndowiadujemysięrównież,żelepiejzarabiająlekarzeubezpieczeniowizatrudnie-
niprzezCentralneZjednoczeniePrzemysłuWęglowegoorazCentralnyZarządPrzemysłuHutniczego.Edward
Hanke,przewodniczącyZwiązkuZawodowegoLekarzy(ZZL)Województwaśląsko-Dąbrowskiego(WSD)
wprotokolezii.03.i946r.informuje,żewmarcui946r.przeciętnydochódlekarzywynosiłi3283zł.Le-
karzomtym,pozawynagrodzeniemnaliczanymwgstawekZUS,przysługujądodatkiipremiewwysokościod
2500do8000zł.Lekarzleczącypracownikówdużegoprzedsiębiorstwahutniczegomógłzarobić,wrazzdodat-
kamizaokresowebadaniepracownikówipremiami,ponad20000zł;Protokółzposiedzeni!Z!rz!duZZLWŚ-D,
dśląskaGazetaLekarskani946,nr5,s.XLVItXLVII.
