Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziejeobiektówsportowychwEuropie
35
czasachrzymskich-AqueSulis,uzdrowiskozałożoneprzezRzymianwoparciu
owodygeotermalne[Davis1999].
Opissposobuużytkowaniatermznamyzlicznychprzekazówliterackich
ipamiętnikarskich,międzyinnymizpismSenekiMłodszego(4Listymoralnedo
Lucyliusza’):mieszkamtużobokterm,wyobraźsobiewięctenajprzeróżniejsze
głosy,którychjużuszyścierpiećniemogą.Siłaczećwicząiwyrzucająwgórę
ręceobciążoneciężarami[ł];kiedytrafisięjakiśpróżniak,któremusprawiają
przyjemnośćpospolitemasaże,słyszęklaskaniedłoniociało[ł]Ajaksięzjawi
sędziasportowyizacznieliczyćpiłki-tojużkoniec[ł]Maszdalejtych,coska-
cządowodyzimpetem,rozbijającją,[ł]Dodajnajprzeróżniejszenawoływania
sprzedającychciastka,masarzaicukiernika,zktórychkażdynaswójsposób,ale
zawszegłośnyreklamujeswójtowar.9
Niewielewiemyonajstarszycharenachwalkrzymskich,prawdopodobnie
organizowanojenaplacachmiejskichforum(np.rzymskimForumRomanum),
któresłużyłypodobniejakagorywGrecjitakżedoćwiczeńipokazówwojsko-
wych,zgromadzeńmieszkańcówzokazjiuroczystościreligijnychipaństwo-
wych,którebyłyuświetnianepopisamisportowymi.Wodróżnieniujednakdo
placówgreckich-forówrzymskichnigdyniewykorzystywanodohandlu,były
zarezerwowanewyłącznienaimprezyouroczystymcharakterze.Przypuszczalnie
wdniigrzyskustawianonaplacachmiejskichtymczasowedrewnianetrybunydla
widzówioznaczanopolewalki.Zczasem,dlaceluorganizacjiwidowisk,wtym
sportowych,powstawałybudowletymczasowe,przedewszystkimomniejtrwa-
łejkonstrukcjidrewnianej.Lipoński[Lipoński2012]wspominaopierwszym,
drewnianymamfiteatrzezbudowanymwroku53pnezfundacjiJuliuszaCezara.
Drewnianeamfiteatry,nierzadkoopojemnoścido20000widzów,częstoulegały
pożarom,zdarzałysiękatastrofybudowlane,wktórychginęłytysiącewidzów.
JednąznichopisujeTacyt,miałamiejscew29rokunewFidenie,wwynikuktó-
rejokoło50000osóbzostałozmiażdżonychśmiertelnielubciężkozranionych
[Lipoński2012].MurowaneamfiteatrypojawiałysięwIIiIIIwnewmiastach
rzymskich,najczęściejopojemnościwidownirównejilościmieszkańcówmia-
sta(mającwkonsekwencjiodkilkudokilkudziesięciutysięcymiejsc).Wwięk-
szychmiastach,takichjakRzym,stawianopokilkaamfiteatrów,różnejwielkości,
omniejszejiwiększejpojemnościwidowni.Ponieważ,pozarzadkimiwyjątkami
stawionojenatereniepłaskim(Rzym,Pompea)wciasnejzabudowiemiejskiej
-wodróżnieniodgreckichobiektówsportowych,niewykorzystywanopiękna
otaczającegokrajobrazuidalekichperspektyw.
9
LuciusAnnaeusSeneca(SenekaMłodszy):’ListymoralnedoLucylisza’(4EpistulaemoralesadLu-
cilium’),WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2010.
