Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PośmierciWinckelmannajegogłównedziełozaczęłożyćwła-
snymżyciem.Pojawiłysięlicznetłumaczenia,główniebazujące
nadrugimwydaniu.Zazwyczajnietrzymałysięoneściśleory-
ginalnegotekstu,dodającnoweuwagiikorygującspostrzeżenia
autora.Takbyłowprzypadkuedycjifrancuskichiwłoskich
12
0Na
kanwierozprawyswojąwersjędziejówsztukiodantykudokońca
XVwiekuprzedstawiłStanisławKostkaPotocki.Opierającsięna
francuskimprzekładzieMichelaHuberadrugiegowydaniaDzie-
jówz1781rokuprzetłumaczyłpartietekstuWinckelmanna,ko-
rygującniektórejegoustaleniaidodającwłasneobserwacje.Dzie-
łozatytułowaneOsztuceudawnychczyliWinckelmannpolskipo-
wstałowlatachok.1807–1810,adrukiemwyszłowroku1815
13
0
III
Dziejesztukistarożytnejsąutworemponiekądnostalgicznym.
Takakonstatacjawyłaniasięzobrazu,zamykającegokońcowy
passusdrugiej(iostatniej)częścirozprawy
14
.Starożytnośćode-
szłanazawsze.Pozostałyponiejjedyniecienie,fragmenty.Je-
ślito,coutraconebudzitęsknotęichęćpowrotuzawszelkącenę
tam,gdziepowrotujużniema,rodzisięwłaśnienostalgia:choro-
bawszystkich,którzynazawszepożegnalisięzojczyzną,azapo-
mniećoniejniepotrafią
15
.„Wniniejszychdziejachsztuki–pisał
Winckelmann–wykroczyłemjużpozajejgranice,achoćspoglą-
dającnajejupadek,doznajęuczućpodobnychdotych,jakichdo-
znajektoś,ktoopisującdziejeswejojczyzny,musiałbyrównież
poruszyćtematjejzagłady,którąsamprzeżył,toprzecieżnie
mogłemsiępowstrzymać,bynieprzyglądaćsięlosomdziełtejże
12
Potts,Introduction,s.14–15;ÉlisabethDécultot,JohannJoachim
Winckelmann(1717-1768),w:KlassikerderKunstgeschichte,1:VonWinckel-
mannbisWarburg,red.UlrichPfisterer,München2007,s.23–24.
13
JoachimŚliwa,StanisławKostkaPotockiijegodzieło,w:Stanisław
KostkaPotocki,OsztuceudawnychczyliWinckelmannpolski,oprac0Janusz
A.Ostrowski,JoachimŚliwa,Warszawa–Kraków1992,t.1,s.XV–XXXIII.
14
WhitneyDavis,WinckelmannDivided:MourningtheDeathofArtHis-
tory,w:TheHistoryofArtHistory:ACriticalAnthology,red0DonaldPreziosi,
Oxford–NewYork1998,s.46–48.
15
JeanStarobinsky,Leconceptdenostalgie,„Diogéne”54,1966,s.92–115.
–XVII–
