Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zbliżonedosiebieprzemiany,wyrażającesięczteremaporówny-
walnymistylami:„wyróżnićtrzebawsztuceGreków,zwłaszcza
wrzeźbiarstwie,czterystyle,amianowicieprostyitwardy,wielki
ikanciasty,pięknyipłynny,wreszciestylnaśladowców.Pierwszy
trwałzapewnedoczasówFidiasza,drugi–Praksytelesa,Lizy-
paiApellesa,trzecizanikłwrazztąichszkołą,aczwartyprze-
ciągnąłsięażdoupadkusztuki.Taostatnianiewytrwaładługo
wswymnajwiększymrozkwicie,albowiemczasyPeryklesaod
śmierciAleksandra,wrazzktórąjejświetnośćzaczęłazmierz-
chać,dzieliokołostudwudziestulat.Losysztukiwczasachnow-
szychsą,cosiętyczyjejstadiów,podobne–ogólnierzeczbiorąc
–jejlosomwstarożytności.Zaszływniejrównieżczterygłówne
przemiany,ztątylkoróżnicą,żenieosuwałasięstopniowojak
uGrekówzeswychszczytów,leczgdytylkowdwóchwielkichmę-
żachosiągnęłanajwyższedostępnejejwówczaswyżyny(mówiętu
tylkoorysunku),runęłaraptowniewdół.Stylbyłsuchyisztywny
ażdoMichałaAniołaiRafaela:natychtodwóchludziach
opierasięwielkośćsztukiwjejodrodzeniu–pokrótkimprzejścio-
wymokresiepanowaniazłegosmaku,nadszedłstylnaśladowców,
abylinimibraciaCaracci,ichszkoławrazzjejnastępcami:
okrestensięgaCarlaMaratty.Jeślijednakmowazwłaszcza
orzeźbiarstwie,tojegodziejesąbardzokrótkie.RozkwitłowMi-
chaleAnieleiwSansovinieiwrazznimisięskończyło”
21
0
Autorowiprzyszłowięcżyćwokresieupadku,kiedytoumarł
nawetstylnaśladowczy.Wtejsytuacjinostalgiastawałasiępo
dwakroćuprawniona:nietylkojakotęsknotazaantykiem,aleza
dobrąsztukąwogóle.Prowadzićtomogłodonarzekania.Irzeczy-
wiście,Winckelmannnieszczędziłsmołybarokowi,awszczegól-
nościBerniniemu,uosabiającemudlaniegoszczytzłegosmaku
22
0
Próbowałjednakznaleźćirozwiązaniepozytywne.Jeżelidowie-
kuXVIIIideałopartynanormachantycznychpodwakroćwydał
dobreowoce,trzebasiębyłostaraćpowrócićdojegozasad.
Takąmyślniesiejużpierwszarozprawaautora,Myśliona-
śladowaniugreckichrzeźbimalowideł.Przeciwstawiawniejon
marnośćrzeźbybarokowejwielkościgreckichposągów,wska-
zującprzedewszystkimnanadmiernypatosinieuzasadniony
21
22
Wnin0tomies0227–2280
Barasch,op.cit.,s.99–100.
–XIX–
