Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DrugatożsamośćSiemka
społecznegopodziałupracy,alenadłuższąmetętakżezpowodówpojęcio-
wychwramach„względnejautonomii”tychpraktyk.
„Wecannotsolveourproblemswiththesamelevelofthinkingthat
createdthem”,zauważyłswegoczasuAlbertEinstein.Hegelpróbowałusys-
tematyzowaćkonsekwencjetegojednegozałożeniawswejNaucelogiki.
„Nauka”i„naukowość”...jestpodtymwzględemwyjątkowąrozprawą
Siemka,ponieważzamykahoryzonthistorycznyzarysowanywMyślidru-
giejpołowy…poprzezgenetycznyopisianalizęform„zdarzeniowego”
wystąpieniatychsamychstanowisk(KołaWiedeńskiegoi„filozofiiżycia”
wramachanalizowanejstruktury)38.Krótkomówiąc,jesttometodacharak-
terystycznadlaHegla,coniejestzresztąniczymdziwnym,jeślipamiętasię
ofascynacjiSiemkaautoremFenomenologiiducha,któregoznałonchyba
bardziejwielostronnieniżktokolwiekinny,choćodkładałsystemoweonim
rozważania.Zarazemjesttotakżeostatnijegotekst,wktórymposługuje
sięonprzynajmniejretorykąstrukturalizmuitazbieżnośćskłaniakugłębszej
refleksjinadlosemjegoprojektuzlatsiedemdziesiątych.
Siemkazaliczasięczęstodogronawarszawskichhistorykówidei,ale
korzystającztakiejklasyfikacji,trzebapamiętaćocharakterystycznejdlaniego
skłonnościdoteoretycznychmodeliistruktur,dotypówidealnychifeno-
menologicznychwglądów.Teoriapolaepistemologicznegojestzapewne
próbąwzbogaceniawarsztatuhistorykaideiiwtejrolisiłąrzeczymusitakże
zmierzyćsięonazantynomiąnajbardziejfundamentalną–antynomiąstruk-
turyigenezy,synchroniiidiachronii,prawdyizdarzenia,historiiibytu39.
WesejuOprzedmiociefilozofiimówiwtymkontekścieodwóchtypach
21
38Wtympunkciemogęniestetypowołaćsiętylkonawłasnąpublikację,wktórejpoddałem
tęzbieżnośćmetodHeglaiSiemkaszczegółowejanalizie,M.Pańków,Hegelipozór,
WNPWN,Warszawa2015,s.55–72.
39SiemekpowołujesiętunaswegonauczycielaBronisławaBaczkęijegoszkicKryptopro-
blemyihistoryzm.„Wpojęciutymważnesądwamomenty:popierwsze,iżkryptoproblem
jestproblememrzeczywistym,aniepozornym(nietakzwanympseudoproblemem);oraz
podrugie,żejesttorzeczywistyproblemwswejpostaciteoretycznienieadekwatnejiżeta
nieadekwatnośćjestobiektywna,czylibierzesięniezbłędówlubniedostatkówmyślenia,
leczwypływazestrukturalnychwarunkówrzeczywistościteoretycznej,wramachktórej
myślenietofunkcjonuje”(M.J.Siemek,Ideatranscendentalizmu,s.51n.;por.B.Baczko,
Kryptoproblemyihistoryzm,w:tegoż,Człowiekiświatopoglądy,KiW,Warszawa1965,
s.373n.).
