Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
I.Działaniespołecznejakokonstruowanieprzyszłości
2.Jakokonstrukcjakulturowaobecnawjęzyku,symbolicznymprzekaziepowin-
ności,interpretacjachzachowańetycznych,dynamiczniekształtowanego
iprzekształcanegofenomenuwtokurozwojukulturowegoikształtowania
wyobrażeńprzyszłości.
Dynamizmtkwizatemnietylkowsamymdziałaniuspołecznym,aletakżewjego
oglądzie,społeczno-kulturowejiteoretyczno-analitycznejinterpretacji-nieustają-
cymangażowaniurefleksjinaddziałaniem,pozajegopraktycznymiwymiaramilub
wobecnich.Dlapedagogikispołecznej,wujęciukrytycznegojejrozumienia,jest
topolesemantycznych,funkcjonalnychimultidyscyplinarnychposzukiwańzwią-
zanychzjejroląiznaczeniemspołecznymwodniesieniudotakichzagadnień,jak
partycypacja,zaangażowanie,rozwójspołeczny,zmiana,kształtowaniespołecznej
przyszłościwpowiązaniuzwpływamiwychowawczymiiśrodowiskowymi.
1.2.Światkonstruowanywdziałaniu
Koncepcjakonstruowaniaświatawdziałaniujestjednymzesposobówoglądu
fenomenudziałaniaspołecznegoijegozwiązkuzteoriamizjawiskspołecznych.
Wyróżniasiędwiezasadniczetendencjeprzyjmowaneprzezbadaczykonstrukty-
wizmu:1.analizypojęćzpunktuwidzeniateoriipoznania,wktórejpoznawanie
światajestzwiązanezjegowyobrażaniem(przejawintelektu,umysłu,wyobraźni);
2.analizysposobówkonstruowaniarzeczywistościwżyciucodziennym(interpre-
tacjaświataprzezjęzyk,wytworykultury,tworzoneinstytucje).Współczesnyświat
korzystazteoriikonstruktywistycznychwzwiązkuznegacjąradykalnychspojrzeń
ikwestionowaniempewnikówjakouniwersalnychodpowiedzinapytaniaoto,
jakijestczłowiekiświat.Nietylkoideologialiberalnapozwalającanajednocze-
snośćwiekuprzekonańisądów,aletakżeodkrycianaukspołecznychwdziedzinie
funkcjonowaniaumysłuludzkiegoikształtowaniasięemocji,atakżeakceleracja
zmianspołecznychspowodowanaudziałemnowoczesnychtechnologiiwkomuni-
kacjispołecznej,rozwinęłyszczególnesposobyanalizynaukowej-założenie,że
zarównonauka,jakipraktykaswoistymiinterpretacjamiotaczającegoświata
itylkotymbyćmogą.Klasyczneopracowaniesocjologicznegoujęciakonstruktywi-
zmuPeteraBergeraiThomasaLuckmannazlat70.ubiegłegowieku(Bergeman,
Luckmann1983)orazjegowspółczesnekontynuacje,odniesieniaipolemiki,takie
jaknp.TaylorowskieDimaginariaspołeczne”(Taylor2010),stałysięinspiracjądo
myśleniawtakisposóboczynnikachtworzącychzjawiskaspołeczneorazichindy-
widualnymodbiorzeiprzetwarzaniu,aconajważniejsze-otworzeniuiprzeznie
nadawaniusensudziałaniom.Krytycykoncepcjizarzucająjejpromowaniesubiek-
tywizmuspołecznegostojącegowopozycjidouniwersalnychzasadhistorycznych
dziejówifaktówobiektywnych.Zwolennicynatomiastpodkreślają,żezwiększasię
wtymujęciunacisknapodmiotowośćczłowieka,gdyżczynigoodpowiedzialnymza
świat,siebieiinnych,rozwijaumysłkrytyczny,samodzielnośćorazinnegorodzaju