Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
porynielicznychanalizdokonali:wprzeszłościJ.Madeja7,J.Zborowski8,
J.MaćkowiakiA.Maćkowiak9,awspółcześnieF.Pilarczyk10.Przegląd
literaturywskazujejednaknato,żeobszaryniedokońcazbadane.Do-
stępneopracowaniazawierająbowiemnajczęściejjedyniefragmentarycz-
nyopiselementarzyikoncentrująsięnawybranychprzezautoratytułach.
Wliteraturzebrakujeopracowań,wktórychpoddanobyanaliziewszyst-
kieelementarzewydanewIIRzeczypospolitejlubpowstałewcześniej,lecz
funkcjonującewtedywszkołach.Wiedzanaichtematwciążniezadowala,
jestdośćpowierzchowna,stądistniejepotrzebabardziejwnikliwejanalizy
tegozagadnienia.Niniejszamonografia,poświęconaelementarzomporoz-
biorowymużywanymwszkolnictwiemiędzywojennym,machoćczęściowo
wypełnićlukę.Stanowionaprezentacjębadańnadfunkcjonowaniem
edukacjielementarnejwokresiemiędzywojennym,prowadzonychwra-
machpracydoktorskiej.Wkolejnym,planowanymopracowaniuzostaną
przedstawionewszystkienowopowstałewtymczasieelementarze.
Abymócocenićwartośćelementarzyporozbiorowychwykorzystywa-
nychwszkolnictwieIIRzeczypospolitejorazzbadaćichznaczeniedlaefek-
tywnościnaukiczytaniaipisania,poddanojewielostronnejanalizie,obejmu-
jącejzastosowanewnichmetodynaukiczytaniaipisania,układtreści,rolę
elementarzaoraztematykęczytanek.
Zaniezwykleważnyelementprawidłowozorganizowanegoprocesuna-
uczaniauczeniasięjestuznawanametoda,czyli
[…]sposóbwspółdziałanianauczycielaiucznia,skierowanynaosiągnięcieza-
łożonychcelówdydaktycznychiwychowawczych11.
Powinnaonabyć„stosowanasystematycznie,świadomieiwielokrot-
nie”12,ajejwłaściwydobórwarunkujeefektywnośćzdobywaniawiedzy
iumiejętności.Metodajestważnawcałokształcieprocesunauczania
uczeniasię,leczjejszczególnarolauwidaczniasięwtrakcienaukiczytania
ipisania,którestanowiąistotneumiejętnościżycioweijednocześnie
podstawąnabywaniawiedzy.Cowięcej,toprzedewszystkimzastosowana
metodawpływanakonstrukcjęelementarza.Wlatachmiędzywojennych
7J.Madeja,Elementarze:ichdzieje,rola…dz.cyt.;tenże,Elementarzeinaukaelementarna
naŚląskuwwiekachXVIIIiXIX(1763–1848),Śląsk,Katowice1960.
8J.Zborowski,Początkowanaukaczytania,PZWS,Warszawa1959.
9J.Maćkowiak,A.Maćkowiak,ElementarzePromyka,PZWS,Warszawa1960;ciż,Nauka
czytaniaipisaniawpismachE.Estkowskiego,DrukarniaNaukowa,Poznań1956.
10F.Pilarczyk,Elementarzepolskie.Materiałybibliograficzne,WSP,ZielonaGóra1990;ten-
że,Ilustracjewelementarzachpolskich,ANDOficynaWydawniczaAndrzejBuck,Zielona
Góra1998;tenże,ElementarzepolskieodichXVI-wiecznychpoczątkówdoIIwojnyświato-
wej,OficynaWydawniczaUZ,ZielonaGóra2003.
11H.Wichura,Metodykształceniapoczątkowego[w:]M.Lelonek,T.Wróbel(red.),Pracana-
uczycielawklasach1–3,WSiP,Warszawa1990,s.75.
12R.Więckowski,Pedagogikawczesnoszkolna,dz.cyt.,s.231.