Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Edukacjahumanistyczna—dziśijutro…
iwychowanków.PrzywołanekompetencjenamiaręXXIwieku
raczejnieprzyczyniąsiędoporadzeniasobieztymzadaniem,zaś
proponowanedotądzmianyutrudniająuczniominauczycielom
pracę,sąniezrozumiałe,prowadządodehumanizacjiprocesukształ-
cenia,pozostawiającpodmiotowośćuczniainauczycielawsferze
papierowegopostulatu.Wreszcie—wprowadzanezmianyniesą
poprzedzoneanaliząpotrzebpolskiegospołeczeństwaiwydająsię
albouprzedzaćwystąpienieproblemów(wynikającychnp.zżycia
wspołeczeństwiewielokulturowym,któreprzecieżwPolsceproble-
mówniepowoduje,awtymkierunkuprowadzonebyłokształcenie
odpiętnastulat),albozaprzepaszczaćto,cozostałozapoczątkowane
przezpoprzedniepokolenia(oczymniżej),albozmuszaćdoposzu-
kiwaniarozwiązań,którewpolskiejdydaktyceznanesąoddawna
(np.rozwijanieumiejętnościczytaniazezrozumieniem).
Przejdźmydointeresującegonasproblemuwykorzystaniano-
wychmetodologiiwnauczaniujęzykapolskiego.flNowahumani-
styka”dajepoloniściewielemożliwości.Poświadczonylicznymi
obserwacjamizwrotantropologicznywbadaniachliteraturykon-
centrujesię—jakjużzauważono—naprzeniesieniuuwagiztekstu
nauwarunkowaniajegoistnieniawprzestrzenispołecznej.Nowe,
wywodzącesięznurtupoststrukturalistycznegometodologie—
m.in.badaniakulturowe,zwrotcyfrowy,zwrotperformatywny—
uzasadniająkoniecznośćtakiegoprzeniesienia.Wydająsięonetym
bardziejkonieczne,żenietylkopozostajązbieżnezakademickim
dyskursem,aleteżcorazwyraźniejzaznaczająsięwpraktykach
interpretacyjnychwłaściwychdlaprzestrzenispołeczno-kulturo-
wej,wktórejistniejąużytkownicyowychkomunikatów.Wynikają
ztegookreślonekonsekwencjedlasposobupostrzeganiatekstu,
corazczęściejwnamyślebadawczympozostającegosekundarnym
wobeckontekstu.JosephNatolizdefiniowałbadaniakulturowe
jakodyskurs,któregocelemjestinterpretowanieinnychdyskur-
sów6.Nagruncienaukipolskiejwanalogicznysposóbkulturową
teorięliteratury—wopublikowanymnieomalćwierćwiekupo
Natolimszkicu—definiowałaAnnaBurzyńska:flKulturowyzwrot
teoriioznacza[…]przedewszystkimpostawęskoncentrowanąna
uruchamianiuwpraktykachinterpretacjiwszelkichmożliwych
kulturowychodniesieńdziełaliterackiegoiwspółdziałaniezesobą
rozmaitychdyskursówkulturowych”7.Zatem—niejakowbrew
6
Zob.J.Natoli:Introduction.In:TracingLiteraryTheory.Ed.Idem.Urbana
1987,s.10.
7
A.Burzyńska:Kulturowyzwrotteorii.W:Kulturowateorialiteratury.Główne
pojęciaiproblemy.Red.M.P
.Markowski,R.Nycz.Kraków2010,s.79.