Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Sztukauczenia.Nauczycielijegowarsztat
międzyjęzykoznawcamiiliteraturoznawcamiprzeszływielerady-
kalnychprzemian.Częstebywałyprzypadkizapuszczaniasięna
cudzeterytoriumirównieczęstoważkieokazywałosięwzajemne
oddziaływanieobunaukorazpróbyzbliżeniaichdosiebie”32.
Wostatnimczasieargumentówdostarczyliteżinnibadacze
zajmującysięprzekładem.JerzyŚwięchkonstatujejednoznacznie:
flWbadaniach[translatologicznych—S.N.B.]jużoddawnauwaga
zostałaprzesuniętazwytworunaczynnościtłumacza,ztekstu
przekładunaprocestłumaczenia.Nowegoimpulsuwtejdziedzinie
dostarczadzisiajtekstologiaopartanazdobyczachwspółczesnego
językoznawstwa,zainteresowanatekstemjakonarzędziemkomu-
nikacjispołecznej.Starasięonaobjąćswoimzasięgiemwszelkiego
typudziałanianatekstach.[…]Tekstologialingwistycznaproponuje
precyzyjnyopistekstujakojednostkisemantycznejwyższegorzędu,
co[…]madużeznaczeniezarównodlaanalizyprzekładów,jakiich
oceny.[…]widaćteż,żeitekstologia,która[…]odkrywaprzed
translatologiąnoweperspektywybadawcze,samamożewniejed-
nympunkciewzbogacićobszarwłasnychposzukiwań,biorącpod
uwagędziałaniatłumaczadokonywanenatekście”33.
WpodobnymduchuwypowiadasięanglistaAdamGłaz:flZa-
sygnalizowanywtytule[artykułu—Przekładtekstu—przekładpojęć
—przekładkultur(y)—S.N.B.]podziałnaprzekładtekstu,przekład
pojęćiprzekładkulturyjestnaturalniesztuczny—procesyte
tworząraczejwielowymiarowekontinuum.Przekładaćkulturębez
przekładaniapojęćniepodobna,takjakpojęćbeztekstu,ponieważ
pojęciazwieszonewpróżnisąpozbawioneswego»środowiska
naturalnego«.Pośredniozatemniemożnatłumaczyćkulturyna
kulturębeztłumaczeniatekstu.Wprzeciwnymkierunkujestpo-
dobnie:tłumaczenietekstunieodbywasięinieobywasiębeztłu-
maczeniapojęć,takjakprzekładpojęćbezkultury,azatemtekstu
bezkultury”34.
Praktycznyprzykładkorzyściwynikającychzpodejściaintegral-
negodającijęzykoznawcy,którzypracująnatekstachliterackich
(AdamGłaz,JolantaKowalewska,AnnaPajdzińska,JadwigaPu-
zynina,RyszardTokarski),iliteraturoznawcy,którzywykorzystują
32
E.Tabakowska:Językoznawstwokognitywneapoetykaprzekładu.Kraków
2001,s.7.
33
J.Święch:Czyintegralnośćtekstumożestanowićkryteriumocenytłumaczeń
artystycznych?.W:Działanianatekście.Przekład—redagowanie—ilustrowanie…,
s.10—11,41.
34
A.Głaz:Przekładpojęć—przekładtekstu—przekładkultury.W:Działania
natekście.Przekład—redagowanie—ilustrowanie…,s.5—60.
