Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Badanieidziałaniewpedagogicespołecznej…
31
wrogichimwpływówspołecznychorazbroniąsięprzedzdeprecjono-
waniemichprzeznaukę.
Tymczasemtradycyjnanaukaspołecznaposługujesiętajemnicąna-
ukową-stwierdzaFuchs(1970-1971).Określonawiedzadopótyna-
leżydonauki,dopókiniestaniesięznanawiększościspołeczeństwa.
Językużywanyprzeztradycyjnychnaukowcówjestmowąwybra-
nych.Powiększaizolacjęludziijakopublicznekłamstwo(öfentliche
Lüge)służyuzasadnianiuprzemocyróżnychgrupinteresu.
Rolabadacza
Przytoczonetutajhasłabyłychętnieużywaneprzezprzedstawicieli
antyscjentyzmu.Uzasadniałyzupełnieinnąrolębadacza.Niejeston
neutralną,stojącąnazewnątrzjednostką.Kierującsięzasadąświado-
mejideowości(bewussteParteilichkeit),badaczopowiadasiępostro-
niezagrożonychspołeczniegrup,uzasadniaipropagujeichinteresy
(Kramer,Kramer,Lehman1979,s.30).Pierwowzórtakiejpostawy
badawczej,widocznywpracyFryderykaEngelsaOpołożeniuklasy
robotniczejwAnglii(1845)dowodzi,żebadaczmożeidentyfikować
sięzbadanymi,dobraćnaukowe,etyczneipolityczneracjeuzasad-
niająceprzyjęty,ideowypunktwidzenia.Niejesttojednakdowolna
kompilacjaipropagandowemanipulowaniedanymi,leczpodporząd-
kowanajawnymzałożeniemideowymispełniającarygorypoznania
naukowegoanalizasytuacjispołecznej.
Emancypacjabadańibadanychorazzasadaświadomejideowości
powodują,żewobecbadaczadziałajądwieprzeciwstawne,aleniewy-
kluczającesiętendencje.Jesttozjednejstronytzw.detronizacjaba-
dacza,zdrugiejzaś-jegonobilitacja.Badaczjestwtejsytuacjipo-
zbawionyuprzywilejowanejroli,niemaaniimmunitetuwiedzy,ani
odgórniedanejpozycji.Wbadaniuprzezdziałanieczłowiekjestak-
tywnympodmiotem,jesttwórcąswojejbiografii,kreatoremwłasnego
środowiskaiświata.Badanieprzezdziałaniejestholistyczne,dyna-
miczneiconajważniejsze-dialektyczne.
Aktionsforschungopierasięnaniehierarchicznejinterakcji.Oznacza
to,żebadaczibadanymająwprocesiepoznaniatakiesameprawa,ale
nieobowiązki.Badaczibadanimusząwspólniezaakceptowaćcele
imetodębadań.Niczegoniewolnouczynićwbrewbadanymanipoza
badanymi.Badaniniesątraktowanijakosubstratdlaposzukiwania
informacji(Schülein1979,s.283),leczmająrzeczywistywpływna
