Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Międzylingwistykąamedycyną
29
iwysłuchanąrealizacjęfonemu,jakąprezentujepacjent,znormąopisanąprzez
lingwistów.Cojednakistotne,towłaśnielogopeda-wzorującsięnastrate-
giachopisunormatywnychcechfonetycznychwlingwistyce-tworzynazwy
nienormatywnychcechfonetycznych,jakiewykryłpodczasbadaniawymowy,
coodnajdujemywpublikacjachnp.BarbaryOstapiuk,LiliannyKonopskiej,Da-
nutyPluty-Wojciechowskiej,BarbarySambor30.Tojednakniewszystko,gdyż
zkoleiwyjaśniającprzyczynyzaburzeńartykulacji,specjalistasięgadoustaleń
badawczychlogopediiobrazującychzwiązkiprzyczynowo-skutkowe,atakżedo
wiedzyimożliwościdiagnostyczno-leczniczych,jakiestwarzamedycyna,np.or-
todoncja,foniatria,laryngologia,neurologia,jakrównieżfizjoterapia,aczasem
psychologia.
Integrującawiedzanatematzaburzeńmowyizadanialogopedii.Specja-
listazaburzeńmowydysponujewiedząnatematmechanizmówodpowiedzial-
nychzatworzeniegłosek-normatywnychinienormatywnych,cowiążesię
zprzedmiotemlogopedii.Wartopodkreślić,żematozwiązeknietylkozwie-
dzązdobywanąpodczasstudiówlogopedycznych31,aletakżezdoświadczeniami
płynącymizprowadzeniaterapiilogopedycznej,wtymnaukigłosek.Takawie-
dzapozwalanalepsządiagnozę.Zbieranedoświadczeniadiagnostyczno-tera-
peutycznepozwalająnatworzeniesięwumyślelogopedyuogólnieńdotyczących
relacjipomiędzycechamidźwiękuibudowyartykulacyjnejgłoskiawarunkami
realizacyjnymiipercepcyjnymi,doskonalenieićwiczeniewłasnychzmysłów(nie
tylkosłuchu)podczasdiagnozyiterapii,codaje-wrazzwiedząlingwistycz-
ną,logopedycznąimedyczną-unikalnyzestawkompetencjiniespotykanych
uinnychspecjalistów.Dlategobadaniewymowyprowadzoneprzezlogopedę
jestodmienneodinnychosób,gdyżodbywasięwkontekściezadańdiagno-
styczno-terapeutycznychzwiązanychzprzedmiotemlogopedii.Wkomentarzu
dotyczącymróżnicwsłuchowejocenienagrańmowydzieci(prowadzonejprzez
logopedęifonetyka)EwaKrajnaiMałgorzataBryndalpiszą:nGeneralniefone-
tykwyróżniałmniejelementówrealizacyjnychdanegofonemuniżlogopeda”32.
mowanormatywnapolskichsamogłoseknosowychispółgłoskibocznej,DomWydawniczyElipsa,
Warszawa2016.nLogopedia”.T.45l2016,s.378-386.
30B.Ostapiuk:Dyslalia…;L.Konopska:Wadywymowyuosóbzwadamizgryzu.Wydaw-
nictwoNaukoweUS,Szczecin2006.D.Pluta-Wojciechowska:Podstawypatofonetykimowy
rozszczepowej.Dyslokacje.WydawnictwoErgo-Sum,Bytom2010;B.Sambor:Skazadykcyjnaczy
wadawymowy?Analizabadańrealizacjifonemówspółgłoskowychumłodychadeptówsztukite-
atralnej.Niepublikowanarozprawadoktorskanapisanapodkierunkiemdrhab.prof.UŚDanuty
Pluty-Wojciechowskiej.UniwersytetŚląski,Katowice2017.
31KształcenielogopedówwtymzakresieniejestwPolscejednolite,cooznacza,żeabsol-
wencistudióworganizowanychwróżnychośrodkachniedysponujątakąsamąwiedząnatemat
zaburzeńrealizacjifonemów.
32E.Krajna,M.Bryndal:100-wyrazowytestartykulacyjny.Analizasłuchowanagrańipró-
banormalizacjitestu.nAudiofonologia”.T.14l1999,s.167(podkr.D.P.-W.).
