Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trudnościwuczeniusię
kachwspółwystępującychztrudnościamiwoperowaniuliczbami,uwarunkowa-
nychkonstytucjonalnie(zmienionastrukturacentralnegoukładunerwowego
ożnejetiologii)autorkastosujetermin„dysleksjarozwojowa”.
Znacznieszersza,aczkolwiekwkontekścieuwarunkowańniezmieniona,jest
takżeprezentowanaprzezM.Bogdanowicz(1999b,s.218)definicjasformułowana
przezTowarzystwoDysleksjiim.Ortona(ResearchCommitteeTheOrtonDys-
lexiaSociety).Wedługniejdysleksja„jestjednązwielużnychtrudnościwucze-
niusię.Jestspecyficznymzaburzeniemopodłożujęzykowym,uwarunkowanym
konstytucjonalnie.Charakteryzujesiętrudnościamiwdekodowaniupojedynczych
słów,conajczęściejodzwierciedlaniewystarczającezdolnościprzetwarzaniafono-
logicznego.Trudnościwdekodowaniupojedynczychsłówsązazwyczajnie-
współmiernedowiekużyciaorazinnychzdolnościpoznawczychiumiejętności
szkolnych.Trudnościteniesąwynikiemogólnegozaburzeniarozwojuanizabu-
rzeńsensorycznych.Dysleksjamanifestujesiężnorodnymitrudnościamiwod-
niesieniudożnychformkomunikacjijęzykowej,częstooprócztrudnościwczy-
taniudodatkowopojawiająsiępoważnetrudnościwopanowaniuumiejętności
pisaniaipoprawnejpisowni”.
M.Bogdanowicz(1996a,s.15)wodniesieniudosyndromuzaburzeńwczyta-
niuipisaniuocharakterzewrodzonymużywaterminu„dysleksjarozwojowa”,lub
teżstosujeokreślenia:„dzieckodyslektyczne”,„dzieckoryzykadysleksji”,wod-
żnieniuodnabytejwskutekuszkodzeniamózgu„dysleksji”.Termin„ryzyko
dysleksji”stosujesiędodzieciwwiekuprzedszkolnymwykazującychwybiórcze
zaburzeniawrozwojupsychoruchowym,jakidouczniówwmłodszymwieku
szkolnymnapotykającychnapierwsze,nasilonetrudnościwnaucemimointeli-
gencjiwnormie,dobrzefunkcjonującychnarządówzmysłu,właściwejopiekiwy-
chowawczejidydaktycznejwdomuorazwszkole.„Ryzykiemdysleksji”obciążo-
nesądzieci,uktórychwrodziniewystąpiłypodobnezaburzenia,atakżepocho-
dząceznieprawidłowejciążyiporodu(zob.Bogdanowicz2002i2006a).
PodobnepodejściedoistotydysleksjireprezentująA.Benton(Spionek1985)
iW.H.Gaddes(1980),zwolennicykoncepcjiupatrującejprzyczyndysleksji
wuszkodzeniachmózgu.Pierwszyznichżnicujedysleksjęrozwojowąodtak
zwanejdysleksjinabytej,powstającejuosóbdorosłychwwynikuogniskowego
uszkodzeniamózguwdominującejpółkuli.Drugizaśtwierdzi,żewobugrupach
dzieciidorosłychdysleksjamożemiećcharakterrozwojowylubtraumatyczny.
Udziecinosionanazwę„dysleksjirozwojowej”wtedy,gdymamydoczynieniaze
zmianamistrukturalnymiwywołanyminieprawidłowymrozwojemmózguwokre-
sieprenatalnymlubjegouszkodzeniemwtrakcieporodulubprzedukończeniem
rokuisześciumiesięcyżycia.Dysleksjatraumatycznawystępujewówczas,gdy
uszkodzenienastąpiłopoukończeniurokuisześciumiesięcydodrugiegoroku
życia.
WedługNationalJointCommitteeonLearningDisabilities(RaportNJCLD
z1lutego1997r.,s.29)trudnościwuczeniusięsąogólnymterminemodnoszą-
cymsiędozespołuzaburzeńocharakterzeheterogenicznym,objawiającymsię
15