Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
Istniejejednakzadziwiającarozbieżnośćpomiędzyspołecznądonio-
słościąegzaminówapoświęconejimwsocjologiirefleksjilPrzegląd
podręcznikówdotakichprzedmiotów,jaksocjologiawychowaniaczy
socjologiaedukacji,doktórychprowadząpierwszeintuicje,wskazuje,
żepojęcieegzaminujesttamcoprawdawzmiankowane1(choćwniektó-
rychprzypadkachzupełniepomijane2),alepróżnoszukaćjegoszerszego
omówienia,niestanowiwięcautonomicznegotematudebatylMówisię
onimnajczęściejprzyokazjirozważaniazagadnieniaselekcyjnejfunkcji
szkoły,aszerzej–funkcjonowaniaprocesuedukacjiszkolnejl
Fakt,żenieistniejącałościoweopracowaniadotyczącezajmującego
nastematu,nieoznaczaoczywiście,żeniemażadnychinteresujących
treściowoteorii,którewjakiśsposóbbysiędoniegoodnosiły,lubauto-
rówwpisującychgowzakresswoichzainteresowańlNiechcębynajmniej,
abypowstałomylnewrażenie,żeośmielamsięobniżaćrangębadańróż-
nychznamienitychsocjologów,którzyegzaminowipoświęciliniecomiej-
scawswoichdziełach,bobezwątpieniaczęstosąoneprzełomowe,biorąc
poduwagęcałokształtspraw,októrychtraktowałylWżadnymjednak
ztychprzypadkówegzaminniestanowiłosobnegozagadnienia,przeciw-
nie–znajdowałsięnaperyferiachzainteresowańautorów,częściejbędąc
wyjaśnieniemdlapewnychspołecznychprocesów,niżwyjaśnieniatego
przedmiotemlWartozauważyć,żeprzyjmowaneprzeztychautorówper-
spektywysącodozasadyjednostronnezarównowzakresieskali,doty-
czągłówniemakrostrukturspołecznych,jakitematyki–autorzyoma-
wiającinteresującenaszagadnienie,koncentrująsięnapewnymwątku
edukacji,administracjiczyrekrutacji,aprzeztotracązoczuuniwersalny
wymiaregzaminujakozjawiskaspołecznego,redukujągodoroli,jaką
1Zobl(Karkowska2007:187);niecoszerzejtematocenianiaomawiaRo-
landMeighan(1993:181-190;oegzaminachszczególnie15-22;187)lJanBystroń
dużomiejscapoświęcazagadnieniuselekcjiedukacyjnej,aleniewieletematowi
egzaminujakotakiemu(porlBystroń1930),podobnąrzeczzauważyćmożna
uStanisławaKowalskiego(1974)lDlaobuautorówselekcjaedukacyjnajestwyni-
kiemzastosowanychinstytucjonalnychreguł,którewzałożeniupowinnyrealizować
zadaneimfunkcjespołecznelEgzaminwtymwypadkujestpoprostujednymzinstru-
mentówselekcyjnychl
2PominąłgochociażbyFlorianZnanieckiwswojejkanonicznejpracySocjologia
wychowania(2001)czyStanisławKosińskiiJerzySuprewicz(1978)lNiewielenaten
tematznajdziemytakżewklasycznejdlamarksistowskiejsocjologiiwychowaniapracy
autorstwaArturaMeiera(1982)l
