Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
SekcjaB–Przystosowaniaorganizmówdośrodowiska
stratywody
zwiększają
ciśnienie
osmotyczne
krwi(+)
wypiciepłynu
zmniejsza
ciśnienie
osmotyczne
krwi(–)
zwiększoneodprowadzanie
wodywnerkach
osmotycznekrwi
pragnienie
ciśnienie
zmienne
efektor
zbytwysokie
osmotyczne
ciśnienie
krwi(+)
podwzgórze
osmotyczne
zbytniskie
ciśnienie
krwi(–)
kontrolujące
icentrum
receptor
Rys.1.Ujemnesprzężeniezwrotne:mechanizmregulacjiciśnieniaosmotycznego
krwissaka
będzieodczuciepragnienia;zaspokojeniepragnienia(wypiciepłynu)
spowodujespadekciśnieniaosmotycznegokrwi.Jeśliciśnienieosmoty-
cznekrwijestzbytniskie(krewjestzbytrozcieńczona),reakcjąbędzie
zwiększenieilościmoczuwydalanegoprzeznerki,cospowodujewzrost
ciśnieniaosmotycznegokrwidopożądanejwartości.
Tolerancja
Przystosowaniedośrodowiskapozwalanażyciewpewnymokreślonym
przedzialezmiennościjegowarunków.Przedziałtendlaniektórych
gatunkówbywaszeroki,innezaśtolerująjedynieniewielkiezmiany
warunkówśrodowiska.Taknaprzykładlepnica(Sileneviscosa)kiełkuje
wtemperaturzeponad23oC,podczasgdyfirletkaposzarpana(Lychnis
flos-cuculi)kiełkujejużwtemperaturzeod13oC.
Zakreszmiennościwarunkówśrodowiska,wjakichorganizmmoże
żyć,nazywasięjegozakresemtolerancji.Organizmyczująsięnajlepiej
woptymalnychwarunkachśrodowiskainaogółrozmnażaniejest
możliwejedyniewwarunkachbliskichoptimum(rys.2).Jeśliwarunki
środowiskapogarszająsięioddalająodstrefyoptymalnej,reakcjąbywa
częstoustanierozrodu,choćwzrostorganizmumożebyćkontynuo-
wany.Dalszepogarszaniesięwarunkówizbliżaniesiędodolnejlub
górnejgranicytolerancjipowodujeustaniewzrostu.Narysunku3poka-
zanesątempowzrostuiprzeżywalnośćpustosza(Ptinustectus)wróż-
nychwarunkachtemperatury.
