Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
SekcjaB–Przystosowaniaorganizmówdośrodowiska
wysokośćnadziemią
obszarużerowania(m)
9
6
3
0
2
4
długośćofiary(mm)
6
8
10
12
14
Rys.2.Niszapokarmowasiwuszkiciemnobrwistejwyrażonajakowielkośæofiar
iwysokośæ,najakiejptakżerujewzadrzewieniachdębowychnaterenieKalifornii.
Liniewyznaczająróżnączęstośæżerowania.Z:EcologyandFieldBiology,5.wyd.,
R.L.Smith,1996,AddisonWesleyLongman
Nisza
podstawowa
(potencjalna,
fundamentalna)
Nisza
realizowana
Niszagatunkujestograniczanaprzezjegooddziaływaniazinnymi
gatunkami,takimijakdrapieżnikiczykonkurenci.Zazwyczajwobec
brakuoddziaływaniazestronyinnychgatunekmożewykorzystywać
szerszywymiarswojejniszy;jesttowówczasjegoniszapodstawowa
(fundamentalna)lubpotencjalna.
Wwarunkachnaturalnychgatunekjestnarażonynaoddziaływaniaze
stronydrapieżnikówikonkurentów,któreograniczajązakresjegoniszy
wstosunkudoniszypodstawowej;wymiarniszyzostajewówczasogra-
niczonydotzw.niszyrealizowanej.Ograniczającywpływkonkurencji
naniszępodstawowąmożnazilustrowaćnaprzykładzieklasycznego
eksperymentuprzeprowadzonegoprzezekologaroślinTansleyana
dwóchgatunkachprzytulii(Galiumspp.).Przytuliahercyńska(Galium
saxatile)występujegłównienaglebachkwaśnych,aprzytuliaszorstko-
owockowa(Galiumpumilum)naglebachwapiennych.Każdyzgatunków
wnieobecnościdrugiegorośnienaobutypachgleb.Wysianieichrazem
powodujejednak,żenaglebiekwaśnejzostajewyeliminowanaprzytulia
szorstkoowockowa,naglebiezaśwapiennej—hercyńska.Wynik
doświadczeniapokazujewięcjasno,jakobecnośćdrugiegogatunku
zawężawymiarniszy.Podobniewynikieksperymentówzgupikami
(Poeciliareticulata)iciernikami(Gasterosteusaculeatus)pokazują,żebli-
skośćdrapieżnikaograniczażerowanieofiardoobszarówzacienionych,
gdziemniejszejestprawdopodobieństwobyciaprzezniegozauważo-
nym.Innegoprzykładudostarczaanalizaczasużerowaniatrzechgatun-
kówamerykańskichnietoperzy,cojestpokazanenarysunku3;wydaje
się,żewymiaryniszomrealizowanymprzeztegatunkinadająwzajemne
oddziaływaniamiędzynimi.
Należytuwspomnieć,żeoddziaływaniamiędzygatunkamiocharak-
terzemutualizmurównieżwpływająnawymiaryichnisz.Wtymjednak
