Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26.Rozdział1
Instytucjeprawnesąnajczęściejspotykanymiinstytucjami,ponieważjakąśformę
regulacjiprawnejmożnaznaleźćprzypraktyczniekażdejinterakcjipodmiotów.
Wdużymstopniupokrywająsięonezinstytucjamiformalnymi.Instytucjepolityczne
tonaprzykładregulacjewyborcze,zasadydziałaniapartiipolitycznychczyograni-
czenianałożonenarząd.Instytucjegospodarczewiążąsięzinstytucjamiprawnymi.
Mająnacelum.in.zapewnienieodpowiedniegodziałaniarynkówczyochronępraw
własności.Instytucjespołecznepokrywająsięwdużymstopniuzinstytucjaminie-
formalnymiiobejmująnormy,wierzenia,poziomzaufania,kapitałspołecznyitp.
2.2.Powiązaniamiędzyinstytucjami
Instytucjeformalneinieformalnesązesobąpowiązane.Związkimiędzynimisą
bardzozłożone,nacoczęstozwracasięuwagęwliteraturze
20.Efektydziałaniapew-
nychrozwiązańmogąbyćwzmacnianeprzezinnerozwiązaniaalboprzeznieosłabiane.
Instytucjeformalnesąuzupełnianeinstytucjaminieformalnymi.Czasemist-
niejewnichpewienbrak,któryinstytucjenieformalnemogądopełnić.Naprzykład
regulacjedotycząceumówsąniewystarczające,byzagwarantowaćodpowiednieich
wykonanie,aleludziemajązasadyuczciwegopostępowania,dziękiczemuumowy
sąrealizowanebezprzeszkód.Czasemobarodzajeinstytucjidotyczątegosamego
iichwspólneoddziaływaniejestwzmocnione.Wtymprzypadkunp.regulacjeumów
sądobreiludzieteżstarająsiępostępowaćuczciwie.Instytucjeformalnemogą
powstawaćdziękiistnieniupewnychinstytucjinieformalnych.Przykładowojeśliczłon-
kowiespołeczeństwapotępialikradzież,towmiaręrozwojuprawazabranieczyjejś
rzeczybyłozakazywane,azazłamanietegozakazuwprowadzanokary.Instytucje
formalnemogąteżbyćmodyfikowaneprzezinstytucjenieformalne,kiedywystępuje
międzyniminiezgodność.Wtedyregulacja,którajestniezgodnazinstytucjaminie-
formalnymi,możeostateczniezmienićkształt.Wskrajnychprzypadkachinstytucje
formalnesąpodważaneprzezinstytucjenieformalne.Normyzachowańmogąprze-
cieżstaćwsprzecznościzinstytucjamiformalnymi.Krajmożemiećwspaniałysys-
temprawny,gwarantującywkodeksachnp.pełnąochronęprawwłasności.Alejeśli
ludziebędąprawopowszechniepodważać,aniebędzieistniałmechanizmzdolny
toprawowyegzekwować,pozostanieononapapierze.
20
Np.S.Pejovich,TheEffectsoftheInteractionofFormalandInformalInstitutionsonSocialStabilityand
EconomicDevelopment,“JournalofMarkets&Morality”1999,no.2,s.164-181;E.Gruszewska,Instytucje
formalneinieformalne…;C.R.Williamson,C.B.Kerekes,SecuringPrivateProperty:FormalversusInfor-
malInstitutions,“TheJournalofLaw&Economics”,August2011,vol.54,no.3,s.537-572;J.Platje,“Insti-
tutionalcapital”asafactorofsustainabledevelopment–theimportanceofaninstitutionalequilibrium,
“TechnologicalandEconomicDevelopmentofEconomy”,January2008,vol.14(2),s.144-150.
KatarzynaBentkowska.EKONOMIAINSTYTUCJONALNA
