Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WPROWADZENIE
zaproponowałwyjaśnieniepowstającejstrukturyhandluzapomocąmiędzynarodowego
zróżnicowaniawydajnościpracy,któretowyjaśnieniepozostajeciągleużyteczne(roz-
dział3).JednakwXXw.przedstawionorównieżalternatywnewyjaśnienia.Według
jednejznajbardziejwpływowych,choćwciążkontrowersyjnychteorii,strukturahandlu
wiążesięzewzględnąpodażąkrajowychzasobów,takichjakkapitał,siłarobocza,ziemia
zjednejstronyorazwzględnymwykorzystaniemtychczynnikówdoprodukcjiróżnych
dóbrzdrugiejstrony.Przedstawiamyteorięwrozdziale5.Pokazujemynastępnie,
wjakisposóbmożnatenprostymodelrozszerzyćtak,abygenerowałtrafneempiryczne
przewidywaniarozmiarówistrukturyhandlu.Ostatnioniektórzyekonomiścisformu-
łowaliteoriezakładająceistnieniewstrukturzehandluznacznegoelementulosowości.
Przedstawionojerazemzteoriąkorzyściskaliwrozdziałach7i8.
1.1.3.Rozmiarywymianyhandlowej
Podczasgdyideakorzyścizhandlujestnajważniejsząkoncepcjąteoretycznąekonomii
międzynarodowej,toniekończącasiędyskusjaodopuszczalnychrozmiarachwymiany
handlowejjestnajważniejszymzagadnieniempolitykihandlowej.Odpojawieniasięno-
wożytnychpaństwnarodowychwXVIw.rządytychpaństwniepokoiłwpływkonkuren-
cjimiędzynarodowejnadobrobytkrajowychgałęziprzemysłuiczęstopróbowałyalbo
ochraniaćtegałęzieprzedkonkurencjązagraliczną,ograniczającrozmiaryimportu,
albopomagałyimwosiąganiukonkurencyjnościprzezsubsydiowanieeksportu.Wspól-
nymcelemwszystkichekonomistówzajmującychsięekonomiąmiędzynarodowąstało
sięanalizowanieskutkówtejtzw.politykiprotekcjonistycznejizwykle,choćniezawsze,
krytykowanieprotekcjonizmuiukazywaniezaletzliberalizowanegohandlu.
Dyskusjanatematdopuszczalnychrozmiarówhandluprzyjęłanowykierunek
wlatach90.ubiegłegowieku.OdzakończeniaIIwojnyświatowejdemokratycznekra-
jezachodnie,podprzywództwemStanówZjednoczonych,stosowałyszerokozakrojoną
politykęeliminowaniabarierwhandlu.Politykataodzwierciedlałanietylkoprzekona-
nie,żewolnyhandelprzyczyniasiędopomyślnościgospodarczej,aletakżewiaręwto,
żesłużywspieraniupokojunaświece.Wpierwszejpołowieostatniegodziesięciolecia
XXw.podpisanokilkaistotnychporozumieńoliberalizacjihandlu.Najważniejszeznich
topodpisanyw1993r.PółnocnoamerykańskiUkładWolnegoHandlu(NAFTA)między
StanamiZjednoczonymi,KanadąiMeksykiemoraztzw.porozumienieRundyUrugwaj-
skiejz1994r.,powołującedożyciaŚwiatowąOrganizacjęHandlu(WTO).
Odtegoczasujednakwieluzwolennikówzyskałświatowyruchprzeciwnikówglobali-
zacji.W2016r.WielkaBrytaniazaszokowałaświatowąopiniępubliczną,podejmującdecy-
zjęowyjściuzUniiEuropejskiej,któragwarantujeswobodęprzepływudóbrorazludności
międzykrajamiczłonkowskimi.Wtymsamymrokustwierdzeniaoniesprawiedliwejwy-
mianie,któraprowadzidomasowejutratymiejscpracy,odegrałyistotnąrolęwkampanii
prezydenckiejwStanachZjednoczonych.Zpowodunasilającejsięaktywnościruchuan-
tyglobalistówzwolennicyideiwolnegohandlumusielizacząćszukaćnowychargumentów.
32