Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
I.Ekonomiaumiaru–nowyparadygmatwekonomii
1.6.Ekonomiadeskryptywna
iekonomianormatywna
Truizmemjesttwierdzenie,żenależyuważać,abypaństwo,któreintencjonalniechce
poprawiaćrynek,niepsułogojeszczebardziej.Zdarzasiębowiem,żetopaństwo
niweczymożliwośćosiągnięciapożądanychrezultatów.Przecieżnietylkorynekbłą-
dzi.Rządyorazbankicentralnerównieżsięmyląitonierzadko.Regulacjerządo-
we–awepocenieodwracalnejglobalizacjinarosnącąskalęrównieżmiędzyrządowe
iogólnoświatowe–przeważnieustalanesąwodpowiedzinawyzwaniazprzeszłości.
Tymczasemważnajestprzyszłość.Regulacjemająutrudniaćwpadki,błędy,uchybie-
nia,przekręty,oszustwa,któremogązaistniećwprzyszłości,aniete,którejużzaszły
wprzeszłości.Zatosięprzeprasza,strofuje,zwalnia,karze,anawetzamykawwię-
zieniu.Jestztympodobnie,jakzwypadkamiikatastrofami,poktórychzaostrzasię
kontrolętechniczną,zamiastuczynićtoexante,ograniczającprzyczynypotencjalnych
nieszczęść.Spadłsamolot–sprawdzasięstantechnicznywszystkich,któreniespadły,
podczasgdywystarczyłobydokładniejsprawdzićniektóreprzedwypadkiem.Wielka
powódźprzerwałaodlatniemonitorowanywałochronny–pofakciekontrolujesię
wszystkiewały,podczasgdywystarczyłobyzawczasusprawdzeniemiejscnewralgicz-
nych,byuniknąćkatastrofy.
Interwencjonizmpaństwowyocharakterzesystemowymmaweryfikowaćfun-
damentalneułomnościrynkuikorygowaćekscesywsferzeprzesadnienierówno-
miernegopodziałudochodów,anieusiłowaćzastępowaćrynekwjegofunkcjach
alokacyjnych.Interwencjonizmodżegnywaćsięmusioduspołecznianiaprywatnych
strat.Wprzyszłościzłożonośćkomplikującychsięprocesówrynkowychułatwiaćmoże
jegonadużywaniewceluprzysparzaniakorzyściszerzącejsięprywacie.Paradoksal-
nie,współcześniejestcorazwięcej,aniemniejsposobówprzerzucaniakosztównie-
powodzeńprywatnegokapitałunabarkipodatników.Tojednastronamedalu.
Jestidruga.Wewszystkichtypachgospodarkirynkowej–alenapewnowięcej
iczęściejwpaństwowymniżneoliberalnymkapitalizmie–szerzysięklientelizm,
wktórympaństwoweregulacjeipolitykarządowawysługująsiępolitycznym,biuro-
kratycznymibiznesowymkoteriom,zamiastkorygowaćniedostatkirynku.Matoty-
leżwspólnegozrzetelnyminterwencjonizmem,coneoliberalnekantyzuczciwymi
interesami.
Przeciwstawićtemumożesięjedyniespołeczeństwodobrzezorganizowanewsil-
nyminstytucjonalniepaństwieopartymnapostępowejpraworządności.Dlategowła-
śnieneoliberalizmchceHmałego”państwaalbopaństwaHtaniego”,ponieważto,co
małeitanie,toliche,awięcisłabe.Jeślipaństwomożebyćrelatywniemniejszebez
osłabianiaswojejinterwencyjnejfunkcjonalności,jaknajbardziejiśćtrzebawtakim
kierunku.Jeśliniejesttomożliwe,musibyćHwiększe”czyteżHdroższe”,bozakosz-
towneusługipubliczne–takżewpostacigwarantowaniapraworządności–trzeba
płacićdrożejniżzatowarkiepskiejjakości.