Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
elegijnośćromantyczna
|
21
iprecyzyjnądefinicję–toprzedewszystkimWpieśńliryczno-hi-
storyczna,właściwaludowiukraińskiemu”(Oelegii,s.191);
ospecyficemedytacjiprzesądzazaśichreligijnycharakter.Dopie-
ronatakzakreślonymtlehistorycznymBrodzińskiproponujewłas-
nądefinicjęelegii:WElegiawłaściwamaściślejszeznaczenie.Jest
towyrażeniepoetycznełagodnejboleści,obudzonespomnieniem
lubtęsknotą,porównywającestanobecnydoprzyszłościalboprze-
szłościlubrównająceideałzrzeczywistością.Jakczłowiekwgwał-
townymżalunieduma,alerozpaczalubsięzapala,takelegianie
możezajmowaćgwałtownychuniesień;spokojnymsmutkiembyć
tylkopowinna”(Oelegii,s.191).
Tapierwszapróbadefinicjiwydajesięistotnaprzedewszystkim
zewzględunato,cozostałowniejpominiętelubprzemilczane.
Okazujesiębowiem,żeprzedstawioneprzedmomentemposzuki-
waniegatunkowejtradycjinieodgrywawrozważaniachBrodziń-
skiegokluczowejroli.Krytykomawiacoprawdanietylkodumę
idumkę–wdalszejczęściswojejrozprawyodwołujesiętakżedo
tradycjiantycznej,wktórejgatunkowymwyznacznikiemelegiibyło
użyteprzezpoetęmetrum.Wstarożytnejpoezjigreckiejirzymskiej
takąwłaśniefunkcjępełniłopołączenieheksametruzpentametrem
(czylitakzwanydystychelegijny),wewspółczesnejBrodzińskiemu
elegijnejpoezjiniemieckiejdominujewierszjambicznylubtro-
cheiczny,wpoezjipolskiejzaświersztrzynastozgłoskowy(zob.
Oelegii,s.197–198).Jednakkryteriumformalnenieprzekonuje
wpełniautorarozprawyOelegii.Mimoiżwprzywołanejprzed
chwilądefinicjipodkreślaonwagęWwyrażeniapoetycznego”,to
jednocześniezastrzega(odwołującsięprzytymdowzoruJanaKo-
chanowskiego),żeWnajlepiejzostawićelegiitenskładwiersza,na
którysamonaprowadziuczucie.[…]Miaręwierszasamouczucie,
niesztukainaśladownictwostanowi”(Oelegii,s.198).Azatem
toniemetrumdecydujeoelegijnymcharakterzewiersza,alerodzaj
opisywanychwnimemocji,którewinnybyćwywołanewspomnie-
niemlubtęsknotą.Tęsamąstrategięwdefiniowaniuelegiiprzyjął
Schiller,którywjednymzprzypisówdołączonychdoproponowanej
przezsiebieteoriiwyraźniezaznaczył:Widziemijedynieodomi-
nującywkażdymztychgatunkówpoetyckich
sposóbodczuwania.[…]Wreszciezauważęjeszcze,żeza-
